نسل کشی ارمنیان

نسل کشی ارمنیان
نسل کشی ارمنیان چیست؟


نسل کشی ارمنیان به کشتار جمعیت ارمنی ساکن امپراتوری عثمانی در دوران جنگ جهانی اول اطلاق می شود. کشتارها توسط دولت ترکان جوان در نواحی مختلف امپراتوری عثمانی به وقوع پیوست.اولین واکنش بین المللی به این رخداد، انتشار بیانیه ای مشترک در تاریخ ۲۴ می ۱۹۱۵ توسط دول فرانسه، روسیه، و بریتانیای کبیر بود. در این اطلاعیه ستم های وارده به ارمنیان "جنایت علیه بشریت و انسانیت" تعبیر شد. این دول، دولت ترکیه را مسئول این جنایت برشمردند.
برای چه نسل کشی ارمنیان به وقوع پیوست؟
با آغاز جنگ جهانی اول، دولت ترکان جوان برای حفظ بقایای امپراتوری عثمانی که در حال فروپاشی بود، سیاست پان ترکیسم را اتخاذ کرد. پان ترکیسم ایدهء ایجاد امپراتوری ترک با احتساب مردمان ترک زبان سرزمین های قفقاز و آسیای میانه تا چین بود. این برنامه، ترک سازی کلیه اقلیت های ملی را شامل می شد.جمعیت ارمنی به عنوان مانعی اصلی در عملی کردن این برنامه تلقی می شد.اگرچه برنامه ریزی نسل کشی ارمنیان در سال های ۱۹۱۱-۱۹۱۲ انجام شده بود، ترکان جوان از جنگ جهانی اول به عنوان زمانی مناسب برای اجرای نسل کشی استفاده کردند.
چند نفر در طی نسل کشی ارمنیان کشته شدند؟
قبل از جنگ جهانی اول در امپراتوری عثمانی بیش از ۲میلیون ارمنی سکونت داشتند.حدود ۱.۵ میلیون ارمنی طی سال های 1915-1923 کشته شدند، و بقیه یا به زور مجبور به پذیرش اسلام شدند(ارمنیان مسیحی هستند) یا مجبور به ترک سرزمینشان و مهاجرت به کشورهای مختلف شدند.
مکانیزم انجام نسل کشی،
کشتار برنامه ریزی شدهء مردم با هدف پایان بخشیدن به موجودیت گروهی آنها است.بنابراین برای اجرای نسل کشی به برنامه ریزی و مکانیزم اجرایی نیاز است . به همین جهت هم نسل کشی جنایت دولتی قلمداد می شود چرا که فقط دولت منابع لازم برای اجرای سیاستی اینچنینی را داراست.اولین مرحله از پاکسازی قومی ارمنیان با دستگیری و کشتار صدها روشنفکر(عمدتا ساکن استانبول، پایتخت وقت امپراتوری عثمانی) در تاریخ ۲۴ آوریل ۱۹۱۵ آغاز شد. در سال های بعد از نسل کشی، ارمنیان نجات یافته از نسل کشی که ترکیه را ترک گفته و در کشورهای مختلف دنیا سکنی گزیده بودند، 24 آوریل را به عنوان یاد روز شهدای نسل کشی ارمنیان اختیار کردند.
مرحلهء دوم با احظار نزدیک به ۶۰هزار مرد ارمنی به ارتش و سپس خلع سلاح و کشتارشان توسط هم رزمان ترکشان اجرا شد.مرحلهء سوم هم با تبعید زنان، کودکان، وسالمندان به کویر واقع در سوریه و کشتار آنها اجرا شد.در حین تبعید، صدها هزار انسان به دست سربازان ترک و یا گروه های سارق کرد کشته شدند. بقیه از گرسنگی و بیماری های واگیر مردند.هزاران کودک و زن تحت ستم و زور قرار گرفتند. ده ها هزار انسان به زور به اسلام گرویدند.آخرین مرحلهء نسل کشی، انکار این واقعه توسط دولت ترکیه و سرباز زدن از پذیرش مسئولیت آن است.علی رقم روند پایان ناپذیر شناسایی نسل کشی ارمنیان توسط مجامع بین المللی، ترکیه به هر طریقی در مقابل شناسایی این واقعه مبارزه می کند. ترکیه این کار را از طریق تحریف تاریخ، تبلیغات، لابیینگ و غیره انجام می دهد.

گاهشمار تاریخی نسل کشی ارمنیان
۱۰-ام ژوئیه
۱۹۰۸ظهور ترکان جوانایدهء رهایی از ظلم سلاطین عثمانی روز به روز دراقصی نقاط امپراتوری گسترش میافت.گروهایی با هدف پایان بخشیدن به حکومت سلطان شکل می گرفتند.به مرور زمان این گروه ها با هم متحد و تبدیل به جنبشی شدند که 'ترکان جوان' نام گرفت. به زودی ترکان جوان حزب خود با عنوان 'اتحاد و ترقی' را بنیان نهادند. در ژوئیهء ،۱۹۰۸ با سر کار آمدن ترکان جوان سلطان عبدالحمید دوم قدرت را از دست داد و در سال ۱۹۰۹ از سلطنت خلع شد.ترکان جوان با شعار 'آزادی، برابری، برادری' انقلاب ۱۷۸۹ فرانسه به قدرت رسیدند. ملت های امپراتوری عثمانی، چه مسلمان و چه مسیحی، از نابودی حکومت 'سلطان قرمز(خونین)' خرسند بودند.مردم فکر می کردند که دوران جدیدی در تاریخ امپراتوری عثمانی آغاز شده است.آنطور که موسی پرنز شهادت می دهد 'ارمنیان، ترک ها، و یونانیان شادان در خیابان ها یکدیگر را به آغوش می کشیدند.' ولی به زودی روشن شد که ترکان جوان ناسیونالست هایی پنهان شده در پشت صورتک هایی بودند که بعد از بر سر کار آمدن همان سیاست سلاطین پیشین را در پی گرفتند.آنها پیرو ایدئولوژی ایجاد ملت 'یکپارچه' ترک، ودر نتیجه، در پی ترک کردن ملل ساکن امپراتوری بودند. آنها همچنین معتقد بودند که برای اجرایی ساختن ایدئولوژی خود حتی می توان از ابزاری چون کشتار جمعی استفاده کرد.
آوریل ۱۹۰۹کشتار آدانا
یک سال پس از سر کار آمدن ترکان جوان در آوریل ۱۹۰۹ناسیونالیست های ترک در شهر آدانای کیلیکیا مردم را علیه ارمنیان (برای کشتار) ترغیب کردند.بعد از چند روز ارتش نیز در کمک به ترک ها وارد ماجرا شد.کشتار از آدانا شروع شده و به نواحی ارمنی نشین کیلیکیا از ماراش تا کساب سرایت کرد. در برخی مناطق ارمنیان به دفاع از خود برخاستند و نجات یافتند.کشتار یک ماه پس از قربانی شدن حدود ۳۰ هزار ارمنی متوقف شد.ارمنیانء خوشحال از ظهور ترکان جوان برای اولین بار احساس یاس و ناامیدی کردند.
اوت-اکتبر ۱۹۱۴
انور پاشا آغاز جنگ جهانی اول و پیوستن امپراتوری عثمانی به جنگجنگ جهانی اول از یکم اوت ۱۹۱۴ شروع شد و چهار سال به طول انجامید.عاملین اصلی جنگ دو گروه سیاسی-نظامی در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰-ام بود.یک گروه معروف به متفقین شامل انگلستان، فرانسه، و روسیه بودند و متحدین شامل آلمان، اطریش-مجارستان و ایتالیا بودند که بعد ها عثمانی به آنها پیوست. ۷۵درصد از جمعیت زمین یعنی 1.5 میلیارد درگیر جنگ شدند.۷۴ میلیون به ارتش فرا خوانده شدند. طی جنگ حدود ۱۰ میلیون نفر قربانی و ۲۰ میلیون مجروح شدند. در ۲۹ اکتبر ۱۹۱۴ امپراتوری عثمانی به سرکردگی دولت ترکان جوان و با طلعت در مقام وزارت کشور، انور در مقام وزیر جنگ، و جمال وزیر نیروی دریایی، به طور رسمی وارد جنگ جهانی شد.ماه ها بعد در مصاحبه با مطبوعات آمریکا، انور پاشا دلایل شرکت عثمانی در جنگ را اینچنین تفسیر نمود:'بدون شک دنیا این واقعیت را که ترکیه دیگر ترکیه قبلی نیست را به سختی درک می کند.امروزه نه دولت ترکیه بلکه ملت ترک است که مبارزه را به دست گرفته است. روزنامه های فرانسه ، بریتانیا، و روسیه می نویسند که ترکیه برای کمک به آلمان وارد جنگ شده است.این تحلیل برای الان درست است ولی در مورد زمانی که ما در حال جمع آوری نیروهایمان بودیم صادق نیست.
امروز اطریش-مجارستان و آلمان به ما کمک می کنند و ما هم به آنها کمک می کنیم.ما به جنگ پیوستیم زیرا راه دیگری وجود نداشت....روسیه با اشغال سرزمین هایمان در دریای سیاه و قفقاز ما را تحدید می کند و انگلیس عملیاتی علیه بین النهرین انجام داده و ناوهایی را در مقابل داردانل مستقر کرده است. ما به مدت یک ماه صبر کردیم و بعد اعلام جنگ کردیم.امروزه ترکیه ارتش مسلح و آمادهء دو میلیونی دارد.ما را آنقدر کوچک و خار نموده اند که ما می خواهییم به دنیا با اسلحه ثابت کنیم که ما به عنوان یک ملت ،بر خلاف آنچه عده ای ادعا می کنند، نمرده ایم. (مصاحبه با 'آسوشیتد پرس'، ۲۰ آوریل ۱۹۱۵(
نوامبر
۱۹۱۴
اعزام ارمنیان به ارتش ترکیهترکیه وارد جنگ شده و شروع به جمع آوری ارتش نمود.ارمنیان به مانند سایر ملل امپراتوری به ارتش فرا خوانده شدند.
۱۲ فوریه 1915 مقامات ارمنی از کار خود خلع شدند.سربازان ارمنی ارتش
عثمانی دستگیر شدند.سربازان خلع سلاح شده برای بیگاری سازماندهی شدند.
۱۸ فوریه 1915با امضای مسئول ستاد ترکان جوان، بهاالدین شاکر، نامهء مربوط به تصمیم اتخاذ شده برای نسل کشی و برنامه ء اجرای آن، ارمنیان به شعب حزب در نواحی مختلف فرستاده شد.
۱۹ فوریه 1915گروهی از مجرمان و قاتلان از زندان ها آزاد شدند تا برای کشتن سربازهای خلع سلاح شدهء ارمنی به خط مقدم شهر کارین فرستاده شوند. فوریه 1915خلع سلاح سربازان ارمنی ارتش عثمانی و آغاز کشتارعملی ساختن برنامه نسل کشی توسط ترکان جوان با فراخواندن سربازان ارمنی به ارتش آغاز شد.هدف از این کار محروم کردن ارمنیان از نیروی نظامی (برای کاربرد احتمالی جهت مقابله در آینده) بود. با فرمان وزیر جنگ ترکیه، انور، در فوریه ۱۹۱۵ تمام سربازان ارمنی خلع سلاح شده، به گروه های ۵۰-۱۰۰ نفره تقسیم شده و کشته شدند.در پی آن، جمعیت ارمنی از نیروی نظامی که در صورت نیاز می توانست از ارمنیان، خانه و اموالشان محافظت کند منع شدند چرا که در مناطق ارمنی نشین فقط سال خوردگان، زنان و کودکان و نوجوانان باقی مانده بودند.
آوریل-ژوئن 1915بعد از خلع سلاح سربازان فراخوانده شده به ارتش، دومین ضربه در ۲۴ آوریل ۱۹۱۵ به ارمنیان وارد شد.در آن روز، متفکران ارمنی ساکن استانبول بدون هیچ اتهامی دستگیر و تبعید شدند. دستگیر شدگان نمایندگان ارمنی مجلس ترکیه، نویسندگان، وکلا، معلمان، خبرنگاران، پزشکان، فعالین اجتماعی، روحانیون، هنرمندان و در کل نزدیک به ۸۰۰ نفر بودند.همهء آنها یا در راه تبعید یا پس از رسیدن به محل تبعید کشته شدند. فعالین سیاسی و اجتماعی ارمنی به طور برنامه ریزی شده دستگیر و کشته می شدند. در میان کشته شدگان چهره هایی چون رهبر معروف زیتون نازارت چاووش، چهره ملی معروف وان، ایشخان، وقریب به ۱۰۰ نفر از رهبران ارمنیانء اورفا وجود داشتند.در ۱۵-ام ژوئن ۲۰ عضو حزب سوسیال-دموکرات هنچاک در میدان سلطان بایزید استانبول به دار آویخته شدند.
هدف دولت عثمانی محروم کردن ارمنیان از نیروی نظامی و سیاسی، متفکران آنها، و در نتیجه جلوگیری از امکان سازمان یافتن ارمنیان برای مقابله با دولت بود.می توان ادعا نمود که کشتار قریب به ۶۰هزار سرباز و متفکر نقشی سرنوشت ساز برای ارمنیان داشت.ارمنیان نیروی برنامه ریز و مبارز خود را از دست دادند و زمینه برای اجرای سریع تر و آسان تر برنامه نسل کشی فراهم شد.بعد از آن نسل کشی در مورد بخش اصلی جمعیت ارمنیان در سرزمین اجدادیشان یعنی ارمنستان غربی، کیلیکیا، و شهرها و روستاهای نواحی غربی آناتولی اجرا شد.تبعید و قتل عام ارمنیان در همهء نواحی امپراطوری عثمانی به وقوع پیوست .
۱۵ آوریل تا 16-ام میمقاومت وان در مقابل کشتاردر ۱۵-ام آوریل در شهرستان نزدیک وان به نام آکانتس حدود ۵۰۰ ارمنی توسط حکومت ترکیه تیرباران شدند. کشتارهایی در سایر نواحی وان در ۸۰ روستا رخ داد.طی ۳ روز ۲۴ هزار ارمنی کشته شدند.در ۲۰ آوریل ترک ها با کشتار ارمنیان روستاهای اطراف وان، به شهر اصلی وان رسیدند که در آنجا هم مبارزه و مقاومت وان آغاز شد و تا ۱۶-ام می ۱۹۱۵ به طول انجامید.
۱۴ می 1915کشتارهایی در بابرت به وقوع پیوست.با دستور سلطان قانونی برای بیرون راندن ارمنیان تنظیم شده و برای اجرا به وزیر جنگ، انور، فرستاده شد. قانون به ارتش این اجازه را می داد که ساکنان روستاها و شهرها را به طور فردی یا دسته جمعی از محل زندگی بیرون رانده و در جایی دیگر اسکان دهد.بدین ترتیب، روند بیرون راندن ارمنیان از سرزمین اجدادیشان و آواره کردن آنها در بیابان های عرب شکلی قانونی به خود گرفت.
15-18 می 1915برنامهء آواره کردن ارمنیان دشت کارنو و کشتار ۲۵هزار ارمنی اجرا شد.
۱۹ می 1915ارمنیان خنوس قتل عام شدند.
22-25 می 1915
طلعت پاشا در استانبول،مرکز عثمانی، جلسهء مختلط مخصوصی که توسط ترکان جوان برنامه ریزی شده بود، افتتاح شد. در این جلسه، طلعت پاشا برنامهء روش ها و مراحل تبعید ارمنیان، مدیریت اموال باقی ماندهء آنها، اسکان دوبارهء خانه ها و روستاهای ارمنیان را ارائه داد.جلسه در پایان تصمیم اجرای کامل نسل کشی ارمنیان را اتخاذ نموده و اعلام کرد که از برنامهء ترکان جوان حمایت خواهد کرد.
اعتراض متحدیندولت های متحد نمی توانستند نسبت به آنچه در ترکیه می گذشت بی اعتنا باشند و نامه ای به دولت ترکیه در اعتراض به کشتار دسته جمعی ارمنیان فرستادند. در ۲۴ می ۱۹۱۵ دول انگلستان، فرانسه، و روسیه در لندن، پاریس، و پترزبورگ اعلامیه ای مشترک در مورد مسئولیت افراد دولتی در کشتار ارمنیان عثمانی منتشر کردند.در اعلامیه آمده بود که 'در طی ماه گذشته، با اجازهء آشکار حکومت عثمانی و گاهاً با دخالت مستقیم آن، ارمنیان در ارمنستان به دست ترک ها و کردها کشتار می شوند. در اواسط آوریل ارمنیان در شهر های ارزروم، بیتلیس، موش، ساسون، زیتون و در تمام کیلیکیا کشتار شده اند.در وان صدها ساکن روستاها قتل عام شده اند، و در شهر وان محله های ارمنی توسط کردها محاصره شده اند. به طور هم زمان حکومت ترک جمعیت ارمنی را تحت فشار قرار می دهد (کشتار می کند). ' اعلامیهء مشترک انگلیس-فرانسه-روس اهمیت فراوانی دارد چرا که آن اولین سند رسمی در قرن ۲۰-ام است که یک دولت و اعضای آن را هم به طور دسته جمعی و هم فردی مسئول جنایات انجام شده بر می شمرد.
۲۷ می 1915دولت ترکان جوان گزارش 22-ام می طلعت را تصویب کرده و به وزارت خانه های کشور و دفاع دستور داد آن رااجرا بکنند.همان روز هم طلعت دستور تبعید و قتل عام ارمنیان را صادر کرد.
انجام کشتار ها در نقاط مختلف تا سال ۱۹۲۳ ادامه یافت


تصاویر به ترتیب: طلعت پاشا و انور پاشا

0 نظرهای شما: