در میان خطوط فقر

در میان خطوط فقر...

ایسکانیوز: مسئله فقر در ایران از ابعاد مختلفی مورد بررسی و کنکاش قرار گرفته است...

با بررسی کلیه مطالعات صورت گرفته در مورد پدیده فقر در ایران چه از منظر متدولوژیکی و چه از منظر کاربردی مشاهده می‌شود که علی‌رغم تمامی دستاوردهای علمی و نظری در این حوزه کشور ما هنوز در نوع مواجهه و حل این معضل اقتصادی ـ اجتماعی و فرهنگی ناموفق بوده و با چالش‌های بسیاری روبروست.

یکی از علت های ناموفق بودن این برنامه ها ارائه آمارهای متفاوت از سوی نهادهای مختلف است .طی سال های گذشته تعداد افراد زیر خط فقر و رقم واقعی خط فقر در کشور آنقدر از سوی مراجع ذی صلاح و بی صلاحیت اعلام و سپس تکذیب شده است که دیگر به سختی می توان به ارقام و آمار درست دسترسی پیدا کرد، مضاف بر اینکه وزارت رفاه و تامین اجتماعی که متولی اصلی این موضوع است نیز طی دو سال گذشته به هیچ وجه حاضر نشده در این باره مستنداتی ارائه کند و صرفاً به تکذیب آمار و ارقام ارائه شده از سوی سایر مراکز پرداخته است.

در دو سه سال گذشته آمارهای مختلفی از خط فقر در ایران اعلام شده است. از 450 هزار تومان تا 800 هزار تومان. اما دولت هیچ‌گاه چنین ارقامی را نپذیرفته است.صادق محصولی، وزیر رفاه معتقد است: «هیچ کدام از آمارهایی که درمورد خط فقر اعلام می‌شود، کارشناسی نیست و هنوز کار کارشناسی دقیقی در این رابطه انجام نشده است. ... کار کارشناسی آن است که ما برای هرکدام از مناطق و هرکدام از دوره‌ها به صورت متناسب رقمی را برآورد و اعلام کنیم.این اظهارات محصولی درحالی است که عبدالرضا مصری، دومین وزیر رفاه دولت نهم در مدت سه سال وزارت خود هیچ گاه حاضر نشد معیاری به نام خط فقر را بپذیرد. حتی یکی دو بار گفت خط فقر در ایران، همان سرانه یک دلار در روز است که سازمان ملل به عنوان خط بقا و زنده ماندن اعلام کرده است. در آخرین آماری که کمیته‌ امداد ارائه داده، اعلام شده بیش از هفت میلیون ایرانی مستمری بگیر این نهاد غیر دولتی هستند. به گفته مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و فناوری اطلاعات کمیته امداد، 14 میلیون ایرانی یعنی دو دهک جامعه نیازمند حمایت هستند.آخرین آمار رسمی کشورمان درباره خط فقر مربوط به سال 1385 است که طی آن وزارت رفاه اعلام کرد 10 میلیون ایرانی زیر خط فقر زندگی می کنند و بعد از آن دولت هیچ گاه آمار رسمی در این مورد اعلام نکرد. زیرا اولا اعلان این شاخص دردی از هیچ‌کس دوا نمی‌کند و ثانیا بر اساس تعریف سازمان ملل فقیر به کسانی اطلاق می‌شود که درآمد کمتر از روزانه یک‌دلار داشته باشند و با این تعریف در کشور ما هیچ کس زیر خط فقر شدید زندگی نمی‌کند!پژوهشگران آمار ساکنان زیر خط فقر را فراتر از این مقدار می‌دانند و با توجه به افزایش نرخ تورم با بالای 20 درصد و درنظر گرفتن سهم تورم مسکن در سبد خانوار این رقم را نزدیک به 30 درصد افراد جامعه و بلکه بیشتر تخمین می‌زنند. این آمار نزدیک به آماری است که سازمان ملل به مناسبت روز جهانی جمعیت انتشار داده و جمعیت فقیر ایران را بین 20 تا 25 درصد اعلام کرده است.تازه‌ترین آمار اعلام شده از سوی یکی‌ از پژوهشگران کشور که از تدوین کنندگان نقشه فقر کشور هم محسوب می‌شود اختلاف شدید آماری بین آنچه از سوی وزارت رفاه اعلام شده و از 4 سال قبل تا الان ادامه پیدا نکرده است و آنچه وزیر رفاه درباره خط فقر می‌گوید با واقعیت‌های بیرونی اجتماع را نشان می‌دهد.تماشای تکاپوی شدید شهروندان برای ایجاد توازن در در‌آمد و مخارج خانواده‌هایشان در خیابان‌های شهر، سرزدن به بنگاه‌های مسکن و پرسیدن اجاره بهای یک واحد مسکونی با مقایسه قیمت اقلام اساسی خانواده‌ها با سال 85 و سپس نگاهی به درصد افزایش حقوق و به تبع آن قدرت خرید کارمندان، معلمان، بازنشستگان، نظامیان، مددجویان تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی و سایر آسیب‌پذیران جامعه نشان‌دهنده این حقیقت است که اعلام خط فقر 850 هزار تومانی در پایتخت عددی دور از واقعیت نیست و حتی از آنچه وزیر رفاه می‌گوید به حقیقت نزدیکتر است.

وارطان داوتیان