تالابهای 28 کشور جهان در معرض خطر قرار دارند
ایسکانیوز: بر اساس گزارش دبیرخانه کنوانسیون رامسر، هم اکنون تالاب های 28 کشور جهان در فهرست مونترو (تالاب های در معرض خطر و نابودی) قرار گرفته که ایران در این لیست با داشتن شش تالاب بعد از یونان رتبه دوم تالاب های تخریب شده را دارد.
روز جهانی تالاب ها که همه ساله در کلیه کشورهای دنیا گرامی داشته می شود را می توان تنها مناسبت جهانی محیط زیستی دانست که منشاء آن از ایران است
این روز مصادف با 13 بهمن سالگرد تشکیل کنوانسیون رامسر که بعنوان تنها کنوانسیون بین المللی حفاظت از تالاب ها که در سال 1971 در ایران منعقد شد. کنوانسیونی که در حال حاضر با 159 کشور عضو یکی از فراگیرترین کنوانسیون بین المللی محیط زیستی در سطح دنیاست و هزار و 883 تالاب بین المللی را در سطح کشورهای عضو تحت پوشش قرار داده که سهم ایران از آن 22 تالاب است. در ایران بیش از 86 تالاب با اهمیت بین المللی شناسایی شده است که از بین آنها تاکنون 33 تالاب در قالب 22 سایت با مساحت یک میلیون و 681 هزار و 167 هکتار در کنوانسیون رامسر ثبت شده اند. تمامی این تلاب ها در سال های گذشته زیان های سنگینی را متحمل شده اند و به طور یقین با روند کنونی که در ارتباط با حفظ منابع طبیعی و محیط زیست وجود دارد، حفاظت از این منابع ارزشمند با مشکلات زیادی رو به رو است. فعالیت هایی نظیر اعمال سیاست های غلط آبرسانی، اجرای پروژه های نفتی، پروژه های سد سازی، توسعه راه ها، هدایت فاضلاب ها و پسماندهای شهری و صنعتی به سمت تلاب ها و معرفی گونه های غیر بومی تمام تالاب های ایران در آستانه نابودی قرار داده است. تالاب های گاوخونی، دریاچه ارومیه، میقان، بختگان و انزلی و بسیاری دیگر از این دست تالاب ها با تهدیدهای جدی رو به رو هستند. تهدیدهای پیش رو تالاب های همچنان ادامه دارد و به درستی می توان گفت: تمامی تلاب ها چه آنهایی که در لیست رامسر ثبت شده اند و چه آندسته از تالاب هایی که احراز شرایط ثبت در دست را نداشتند هم اکنون در معرض تهدید هستند.
در فهرست تالاب های مهم جهان (سایت رامسر) تالابهایی وجود داشتند که به دلایل مختلف نظیر بهره برداری نادرست، خشکسالی و تهدیدها و معضلات زیست محیطی در معرض خطر و نابودی قرار گرفتند و جای خود را در لیست رامسر از دست داده و در لیست جدیدی به نام لیست مونترو یا تالابهای در معرض خطر و نابودی قرار گرفتند. کارشناسان رمز موفقیت حفاظت از تلاب ها را در مشارکت و ارتقاء جایگاه مردم به ویژه جوامع محلی در تصمیم گیری ها و تصمیم سازی ها و حتی اجرا و نظارت طرح ها و پروژه ها می دانند. بدیهی است برای حصول به نتیجه، اطلاع از ارزش ها و کارکردهای تالاب و تعهد به مسوولیت های اجتماعی و ملی و تاریخی در حفظ منابع کشور لازم است که در این بخش انتظارات متوجه دولت و سایر ذینفعان تالاب است .
ایجاد توازن و تعادل معقولانه بین محیط زیست و توسعه، ساخت و ساز و تمام برنامه های عمرانی از مطلوب ترین راهکارها و شیوه ها برای حفظ اکوسیستم ها و منابع طبیعی است و تمام ساکنان بومی مناطق، سازمان های مردم نهاد و تمام سازمان های درگیر در امور مربوط به توسعه و محیط زیست هستند باید با گردهم آمدن، تعامل، بحث و تبادل نظر و رسیدن به یک رویکرد علمی و مدیریتی یکپارچه برای تمامی طرح های عمرانی و زیر بنایی شوند. بسیاری از اکولوزیست ها معتقدند که ارزش تالاب ها، اهمیت و فوائد آن به درستی شناسایی نشده است و مطالعات ارزش اقتصادی تالاب ها نشانگر آن است که یک تالاب حدود 10 برابر جنگل ها و 200 برابر زمین های زراعی ارزش اقتصادی دارد علاوه بر آن تنظیم آب و هوا، جلوگیری از سیل، حفاظت از تنوع گیاهی و جانوری، زیبایی و جاذبه های بصری ذاتی تالاب، جاذبه های توریستی و ایجاد فضایی برای زندگی پرندگان مهاجر و مکانی غنی برای بررسی های تحقیقاتی و علمی متخصصین و دانشمندان از مهمترین موضوعات و جود یک تالاب است.
متاسفانه کشور ما از نظر جغرافیایی در منطقه ای قرار گرفته که بر اساس الگوهای پیش بینی شده تغییرات اقلیمی در آن به صورت کاهش باران نمایان می شود در حالی که در برخی از دیگر مناطق جهان تغییرات اقلیمی خود را به صورت افزایش بارش نشان داده است. علائم اولیه این مشکل در ایران در سال های اخیر با کاهش بارندگی ها وافت تراز آبی تلاب ها و در برخی موارد خشک شدن موقت برخی تالاب های کشور بروز کرده که در صورت تداوم، نیازمند برنامه ریزی دقیق برای فراهم آوردن زمینه های لازم جهت سازگاری و تصدیق با تغییرات اقلیمی در راستای حفاظت از تالاب ها است.
این در حالیست که تالب ها علاوه بر اینکه از اولین اکو سیستم ها آسیب پذیر نسبت به تغییرات اقلیمی هستند خود بخشی از راه حل کاهش روند گرم شدن کره زمین و جلوگیری از تغییرات اقلیمی نیز است. به همین دلیل پیام امسال روز جهانی تالابها در دنیا "حمایت از تالاب ها پاسخی برای تغییرات اقلیم" انتخاب شده است و باید به خاطر داشته باشیم که مقابله با تغییرات اقلیمی از طریق کنترل کردن جو که تالاب ها در آن نقش مهمی دارند ،امکان پذیر است.
0 نظرهای شما:
Post a Comment