نیروی کار بخش کشاورزی هر روز کوچکتر می‌شود

گزارش ایلنا از شاخص اشتغال در بخش‌های اقتصادی کشور

نیروی کار بخش کشاورزی هر روز کوچکتر می‌شود

طی سال‌های 84 تا 89، جمعیت بالاتر از 10 سال ایران حدود 5 میلیون و 250 هزار نفر افزوده شده است و سهم شاغلان این بخش از جمعیت آماده به کار کشور از حدود 9 درصد به تقریبا 7 درصد کاهش یافته است.

ایلنا:- وزیر جهاد کشاورزی با پیش‌بینی تولید 110 میلیون تن محصولات کشاورزی می‌گوید که تولید گندم امسال به 14.5 میلیون تن می‌رسد. صادق خلیلیان با اشاره به خرید بیش از 10.5 میلیون تن گندم مازاد بر نیاز کشاورزان معتقد است که با رسیدن به مرز 11 میلیون تن گندم نیاز کشور به این محصول استراتژیک تأمین ‌شده است و ایران صادرکننده هم شده است. خلیلیان می‌افزاید: این خودکفایی در شرایطی است که 7 استان درگیر خشکسالی هستند و بیماری زنگ گندم هم در صورت کنترل نشدن می‌توانست حداقل 2 میلیون تن گندم را نابود کند. وزیر جهاد کشاورزی همچنین از دستیابی ایران به رکورد تولید محصولات کشاورزی در سال‌جاری خبر داده و می‌گوید: خودکفایی در تولید گندم نیز از آثار مثبت افزایش کل تولیدات کشاورزی است؛ چرا که بخش کشاورزی امسال به رکورد تولید 110 میلیون تن محصول کشاورزی می‌رسد در حالیکه سال گذشته معادل 102 میلیون تن محصول کشاورزی در کشور تولید شد. به گزارش ایلنا، این اخبار خوشحال کننده در شرایطی از سوی وزیر جهاد کشاورزی به عنوان بالاترین مقام اجرایی کشور در حوزه کشاورزی عنوان می‌شود که آمارهای مرکز آمار نشان می‌دهد بخش کشاورزی در حوزه اشتغالزایی به تدریج پا پس می‌گذارد و روز به روز این بخش استراتژیک کشور نحیف و لاغرتر می‌شود. مرور آمارهای مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که در سال 1384 حدود 5 میلیون و 99 هزار و 966 نفر در بخش کشاورزی کشور مشغول به کار بودند که این جمعیت معادل 24.7 درصد از کل نیروی شغلی، 21.44 درصد از کل جمعیت فعال و حدود 9 درصد از جمعیت 56 میلیون و 813 هزار نفری بالاتر از 10 سال کشور را به خود اختصاص داده بود. در سال 1385 روند عقب‌نشینی بخش کشاورزی آغاز شد. در این سال شاغلان بخش کشاورزی با ریزش 272 هزار و 781 نفری به 4 میلیون و 827 هزار و 185 نفر برسد که 23.2 درصد از کل شاغلان کشور، 20.56 درصد از جمعیت فعال و حدود 8.3 درصد از جمعیت بالاتر از 10 سال ایران رسید. در سال 1386 و همزمان با دومین سال از اجرای طرح بنگاه‌های زودبازده به عنوان بزرگترین طرح اشتغالزایی دولت نهم، بهبودی نسبی در شرایط شاغلان بخش کشاورزی ایجاد شد به این معنا که روند ریزش نیروهای این بخش کمی کندتر شد. در این سال شاغلان بخش کشاورزی با ریزش 17 هزار و 633 نفری به 4 میلیون و 809 هزار و 552 نفر رسید که 22.8 درصد از کل نیروی شغلی، 20.4 درصد از جمعیت فعال و حدود 8.12 درصد از جمعیت 59 میلیون و 243 هزار نفری بالای 10 سال ایران را تشکیل می‌دادند. 1387 و فاجعه‌ای برای بخش کشاورزی شاید بتوان سال 1387 را فاجعه‌ای برای نیروی کار کشاورزی خواند چرا که در این سال آمار فعالان این رشته حکایت از کاهش 465 هزار و 172 نفری داشت که معادل 9.7 درصد از نیروی کار این بخش در سال 1386 داشت. در این سال 465 هزار و 172 نفر دیگر از فعالان این بخش از جرگه کشاورزی خارج شدند تا سهم شاغلان بخش کشاورزی از کل نیروی شغلی کشور به 21.2 درصد، از جمعیت فعال به 18.98 درصد و از کل جمعیت بالاتر از 10 سال کشور به 7.21 درصد برسد. تغییر در منحنی اشتغال بخش کشاورزی سال 1388 را شاید بتوان نقطه عطفی در روند اشتغال بخش کشاورزی در 5 سال گذشته دید؛ چرا که در این سال نه فقط نیروهای شاغل در بخش کشاورزی تعدیل نشدند بلکه تا حدودی در این بخش اشتغالزایی صورت گرفت. در این سال جمعیت کشاورزان و فعالان این بخش به 4 میلیون و 380 هزار و 112 نفر رسید که نشانگر افزوده شدن 35 هزار و 372 نفر به جرگه شاغلان این بخش داشت. با این حال به دلیل افزایش نرخ جمعیت فعال کشور در محاسبات مرکز آمار، سهم بخش کشاورزی از تعداد شاغلان به 20.9 درصد، از کل جمعیت فعال به 18.37 و از جمعیت بالای 10 سال ایران به 7.15 درصد رسید. این روند با تغییراتی در فصل بهار 1389 روبرو شد و روند ریزش نیروی کار بخش کشاورزی با سرعت کمتر پیگیری شد به گونه‌ای که تعداد نیروی کار بخش کشاورزی در پایان 3 ماه نخست سال 1389 با 10 هزار و 544 نفر به 4 میلیون و 369 هزار و 568 نفر رسید که 21.1 درصد از شاغلان کشور، 18.05 درصد از جمعیت فعال و 7.04 درصد از جمعیت آماده به کار ایران رسید. آمارهای مرکز آمار وضع چندان مناسبی برای بخش کشاورزی ترسیم نمی‌کنند. با وجود افتتاح هزاران واحد تولیدی در بخش کشاورزی طی سال‌های اجرای طرح بنگاه‌های زودبازده از پایان سال 1384 تا روزهای آغازین تابستان 1389، بخش کشاورزی شاهد تراز منفی معادل 730 هزار و 398 نفر در این بخش بوده است، ضمن اینکه در همین سال‌ها جمعیت بالاتر از 10 سال ایران حدود 5 میلیون و 250 هزار نفر افزوده شده است و سهم شاغلان این بخش از جمعیت آماده به کار کشور از حدود 9 درصد به تقریبا 7 درصد کاهش یافته است. ترجمان آمار مرکز آمار و سخنان وزیر کشاورزی به‌صورت توامان تنها یک فرضیه را به ذهن متبادر می‌کند که طی سال‌های اخیر، روند مکانیزاسیون در بخش کشاورزی سرعت و شتاب فوق‌العاده‌ای پیدا کرده است که ضمن کاهش مداوم نیروهای شاغل در بخش کشاورزی، به تولید انبوه‌تر محصولات این بخش دست پیدا کرده است، امری که گذری به مزارع کشاورزی، واحدهای دامداری و دامپروری و طیور و نیز بخش شیلات و آبزی‌پروری، سوالات و تردیدهای جدی درباره آن پیش‌روی مسوولان باقی می‌گذارد.

1389/6/6 - 12:27 کد خبر : 144601

وارطان داوتیان