ديگر نمي‌توان غول بيكاري را به خلسه فرستاد


حاشيه‌اي بر اختلاف آماري بر سر شاخص بيكاري؛

ديگر نمي‌توان غول بيكاري را به خلسه فرستاد


زماني كه كارشناسان اقتصادي هشدار مي‌دادند كه با دستكاري شاخص‌ها نمي‌توان حقيقت را كتمان كرد مدافعان ايده تغيير شاخص‌ها با هياهويي به نام اشتغالزايي، مانع از رسيدن پيام شفاف اقتصاددانان به مردم شدند.


ایلنا: از روزي كه مسئولان دولت نهم با افتخار اعلام كردند كه نرخ بيكاري تك رقمي شده، زمان زيادي نمي‌گذرد اما با وجود تغييراتي كه در شاخص‌ها بوجود آمد كاهش نرخ بيكاري دوام چنداني نيافت و امروز بعد از ثبت نرخ 9.9 درصدي نرخ بيكاري در بهار 87 نرخ بيكاري جهش كرده و به معضلي بزرگ براي دولت دهم تبديل شده است. به گزارش ايلنا، مركز آمار با استناد به شاخص‌هايي كه در سال 84 تغيير كردند، همان شاخص‌ها را ملاك عمل براي تعيين نرخ بيكاري قرار داده و عدد 14.6 درصد ميانگين را براي بهار امسال به ثبت رسانده است. شاخصي كه روزگاري در تيرماه 87 وزير كار دولت نهم آن را 9.9 درصد اعلام كرد. با اين حال آنچه اين روزها به محل مناقشه بين مركز آمار ووزارت كار دولت دهم تبديل شده، آمارهايي است كه ركورد زده‌اند و دولت و سياستگذاران اقتصادي دولت دهم را شوك‌زده كرده‌اند. در آستانه اجراي برنامه پنجم توسعه، در هدف‌گيري سياست‌هاي كلي اين برنامه كه از سوي رهبر انقلاب ابلاغ شد و بايد محور برنامه اجرايي دولت براي سال آينده قرار بگيرد، نرخ بيكاري 7 درصد اعلام شده است، اين درحالي است كه شاخص‌هاي نرخ بيكاري در حال افزايش است و در مقابل دولت هيچ واكنشي به اين افزايش نشان نمي‌دهد. سفرهاي استاني كمرنگ‌تر شده و طرح بزرگ بنگاه‌هاي زودبازده كه روزگاري موتور اشتغالزايي دولت محسوب مي‌شد به دليل بحران مالي بانك‌ها سرعت خود را كم و كمتر مي‌كند. اختلاف‌نظري كه اين روزها تحت عنوان اختلاف آماري بين وزارت كار و مركز آمار پيش آمده از گذشته پيش‌بيني شده بود؛ همان زمان كه كارشناسان اقتصادي هشدار مي‌دادند كه با دستكاري شاخص‌ها نمي‌توان حقيقت را كتمان كرد مدافعان ايده تغيير شاخص‌ها با هياهويي كه به نام اشتغالزايي تحت عنوان بنگاه‌هاي زودبازده بوجود آورده بودند، مانع از رسيدن اين پيام شفاف اقتصاددانان به مردم شدند. عددهايي كه پنهان شد دولت نهم در آستانه تشكيل، مهمترين شعار خود را مقابله با بيكاري و ايجاد اشتغال قرار داد. از اجراي ايده بنگاه‌هاي زودبازده تا طرح‌هايي كه در سفرهاي استاني به منظور اشتغالزايي و بدون توجه به بودجه‌هاي سنواتي و برنامه‌هاي توسعه‌اي به تصويب رسيد و اجرا شد همگي به دنبال كاهش نرخ بيكاري بودند. در اين ميان اين تغيير شاخص‌هاي نرخ بيكاري بوند كه به كمك دولت آمدند. همان زمان محمد مدد رييس مركز آمار در گفت‌وگويي با نشريه برنامه ارگان معاونت برنامه‌ريزي و مديريت راهبردي رييس جمهور به صراحت اعلام كرد: “ طبق تعريف سازمان بين‌المللي كار (ILO) افراد 10 ساله و بيشتر كه بتوانند در هفته مرجع در توليد كالا‌ و خدمات مشاركت كنند، به عنوان جمعيت فعال اقتصادي تلقي مي‌شوند و شاغل به كسي گفته مي‌شود كه حداقل 10 سال سن داشته باشد و طبق تعريف، در طول هفته مرجع حداقل يك ساعت كار كرده باشد.” اين تعريف براي نخستين بار در سال 1384 به كار برده شد. اين گفته مدد به روشني مطرح مي‌كرد كه آنچه از نرخ تك رقمي بيكاري در بهار 87 اعلام شده، شاخص‌هاي واقعي نبودند. با اين حال پنهان كردن عددهاي واقعي نرخ بيكاري با وجود دستكاري شاخص‌ها روند صعودي خود را طي كرد و امروز به نزديكي‌هاي 15 درصد رسيد. اين نرخ براساس اعلام مركز آمار براي جوانان 15 تا 29 سال كه سن رسمي سازمان بين‌المللي كار (ILO) اعلام شده به 26.1 درصد رسيده است. اين درحالي است كه آمار اعلام شده در بهترين زمان يعني فصل رونق كسب و كار ازجمله مشاغل فصلي همچون كشاورزي محاسبه شده است. تحولاتي كه مثبت نشدند مركز آمار در گزارش فصلي نرخ بيكاري در بهار امسال اعلام كرده كه تمام افراد 10 ساله و بيشتر كه در طول هفته مرجع، طبق تعريف كار، حداقل يك ساعت كار كرده و يا بنا به دلايلي به طور موقت كارشان را ترك كرده باشند، شاغل محسوب مي‌شوند. اما اين تعريف امروز ديگر كارساز نيست و به كمك كاهش نرخ بيكاري نمي‌آيد. با وجودي كه اين تعريف در سال‌هاي گذشته موجب كوچك نشان دادن جمعيت بيكار كشور شد اما به دليل افزايش جمعيت فعال كشور و تنظيم نشدن عرضه و تقاضاي بازار كار اين نرخ در حال افزايش است. مركز آمار همچنين اعلام كرده كه تمام افراد 10 ساله و بيشتر (حداقل سن تعيين شده) طبق تعريف جمعيت فعال اقتصادي محسوب مي‌شوند. اين درحالي است كه سن شروع به کار در کشورهای صنعتی به علت اشتغال به تحصیل به نسبت حتی بالاتر از 15 سالگی محاسبه مي‌شود. مجموعه تحولات ياد شده به خدمت آمارسازي‌ها نيامدند و امروز شاخص‌هاي مركز آمار به معضلي بزرگتر تبديل مي‌شوند، چه آنكه جمعيت فعالي كشور سال به سال در حال افزايش است و ديگر نمي‌توان با تغيير شاخص‌هاي غول بيكاري را حتي به خلسه فرستاد.

1389/5/27 - 12:05:53 کد خبر : 142604

0 نظرهای شما: