وارطان داوتیان

قرار بود شمس‌آباد با 2090 واحد صنعتي كار كند اما امروز تنها با 850 واحد صنعتي فعال روز خود را به شب مي‌دوزد/ قطع برق بيشترين خسارت را به واحدهاي صنعتي مي‌زند/ تنها 5 كارخانه در شمس‌آباد با 100 درصد ظرفيت كار مي‌كنند.

ایلنا:- ساعت هنوز هفت را نشانه نگرفته، برج مراقبت فرودگاه را كه رد مي‌كنيم، تابلوي 5كيلومتر تا شهرك صنعتي شمس آباد خود به خوبي نشان مي‌دهد كه كمي جلوتر بايد در دل بيابان برهوت، بلوايي از صنعت و نوآوري بر پا باشد.

با اين تصور و به خيال شلوغي و ترافيك تردد تريلي و كاميون كيلومترها را پشت سر مي‌گذاريم، بعد از اولين پيچ خطرناك با ديدن خودرويي كه به جاي زمين چهار چرخش در هوا معلق است در هم تنيده بودن زندگي شهري و صنعتي را از فاصله يك كيلومتري شهرك حس مي‌كنيم. با اين خيال كه اين روال در مقابل دروازه‌هاي ورودي شهرك شديدتر خواهد بود مسير را طي مي‌كنيم، كمي جلوتر يك تريلي با تكه‌هاي چند تني سنگ اولين تصوير شهرك صنعتي را زنده مي‌كند، دروازه ورودي شهرك صنعتي شمس‌آباد با نگهبانان مقابل و خودروهاي شخصي كه يكي پس از ديگري از دروازه ورودي وارد بزرگترين شهرك صنعتي خاورميانه مي‌شوند، تصوير كشوري به نام شمس آباد را زنده مي‌كند؛ كشوري كه قرار بود با استقرار 2090 واحد صنعتي بزگترين شهرك صنعتي خاروميانه را بسازد و امروز تنها با 850 واحد صنعتي فعال(كه البته نيمه فعال) روز خود را به شب مي‌دوزد . دروازه‌‌هاي ورودي را كه مي‌گذارنيم تابلوهاي راهنماي واقع در بلوار نشان مي‌دهد كه اين شهرك براي خود شرايط خاصي را مي‌گذراند و البته در كنار تمامي وعده و عيدهاي انجام نشده از مديريت شهري خوبي برخوردار بوده است و خيابان‌هاي اين شهر تمام استانداردهاي مورد نظر شهري را با خود يدك مي‌كشند.

هر چند كه به دليل قطع برق ساعت كاري به جاي 7 صبح 4 صبح آغاز مي‌شود اما تنها تريلي وارد شده به شهرك راه خود راه به سمت يكي از كارخانه‌هاي سنگ كه بيشترين فضاي شهرك را از آن خود كرده‌اند طي مي‌كند. تا چشم كار مي‌كند كارخانه است اما دريغ از كاميون و يا تريلي كه از آن خارج و يا وارد شود انگار زندگي صنعتي در اين شهرك خوابيده و تنها ساعات خاصي زندگي در اين شهرك رنگ و بوي صنعتي گرفته و مجددا به خواب و رخوت گرماي تابستاني فرو مي‌رود، يكي از كارخانه‌داران علت اين سكوت را ركود حاكم بر بازار، وضعيت صنعت و قطع ناگهاني برق مي‌داند.

وي مي گويد: قرار بود 2090 واحد صنعتي در اين شهرك فعاليت كنند كه با توجه به شرايطي كه براي شهرك ايجاد شد تنها 850 واحد فعال هستند و مابقي عطاي ماندن در شهرك را به لقايش بخشيده‌اند. از اين تعداد هم قالب كارخانه‌ها سنگ بري و يا ريخته‌گري هستند. اين كارخانه‌دار شاكي از قطع بي‌برنامه برق در سال جاري و در روزهاي گرم تابستان امسال با اعتراض مي‌گويد: سال گذشته قطع برق داشتيم اما مشخص بود كه چه زماني برق قطع و چه زماني وصل خواهد شد اما امسال نه مشخص است كي برق قطع مي‌شود و نه فكري منطقي براي رفع اين مشكل مي‌شود تنها مسولان به ارائه زمان‌هاي مختلف براي بر طرف شدن مشكل قطع برق شهرك مي‌پردازند.

وي ادامه مي‌دهد: قرار بود براي شهرك دو پست برق 100 مگاوات در نزديكي شهرك ايجاد كنند تا صاحبان صنايع ديگر مشكل برق نداشته باشند اما با وجود گذشت چندين و چند سال از ساخت اين شهرك هنوز هم برق يكي از مشكلات اصلي است كه هيچ راه چاره‌اي براي آن نينديشيده‌اند. البته يك نيروگاه 50مگاواتي ساخته شد ولي معلوم نيست نيروگاه ديگر كي قرار است، ساخته شود يك سال شايد هم بيشتر. يكي ديگر از كارخانه‌داران شهرك صنعتي شمس‌آباد با گلايه از قطع برق مي‌گويد: مسولان اصلا متوجه نيستند كه قطع برق بيشترين خسارت را به واحدهاي صنعتي مي‌زند كه توليد آنها ارتباط مستقيمي با برق دارد چرا كه برخي از واحدهاي موجود، در زمان قطع برق با انباشت مواد اوليه مورد نياز خود در لوله‌ها و دستگاه‌ها مواجه مي‌شوند كه اين موضوع با وصل شدن مجدد برق به دليل نياز به پاكسازي اوليه مواد مانده در لوله‌ها، هم هزينه مضاعفي را به اين واحدها تحميل مي‌كند و هم زمان مناسب براي انجام فعاليت را از اين واحدها مي‌گيرد.

وي با گلايه از وضعيت شهرك شمس‌آباد مي‌گويد: مسولان از ابتدا تنها بر لفظ بزرگترين شهرك صنعتي خاورميانه كوبيدن و به جاي تامين زير ساخت‌هاي لازم براي اين شهرك از ابتدا به فكر تامين منافع خود بودند به طوري كه قرار بود در اين شهرك 2090 واحد صنعتي مستقر بشود كه نشد، قرار بود برق مورد نياز كارخانه‌ها تامين شود كه نشد، قرار بود براي اين شهرك 1400 ليتر در ثانيه آب تامين شود كه در حال حاضر تنها 100 ليتر بر ثانيه آب تامين مي‌شود. اين كارخانه‌دار افزود: البته اين در حالي است كه مسولان به جاي رفع مشكلات فعلي اين واحدها به فكر توسعه اين شهرك و اجراي فاز جديد هستند، حال اگر بخواهيم از تابستان بگذريم در زمستان نيز كارخانه‌داران با توجه به موقعيت كويري اين شهرك با سرماي شديد مواجه هستند كه به خاطر عدم تكميل لوله كشي گاز در اين شهرك اين واحدها در زمستان نيز با قطع گاز مواجه هستند.

حميد نوروزي مديرعامل شركت ونوس شيشه كه نام تنها توليد كننده شيشه خودروي206 در خاورميانه را نيز يدك مي‌كشد با اعتراض به وضعيت صنعت در اين شهرك مي‌گويد: در حال حاضر كارخانه‌هاي موجود تنها با 40درصد ظرفيتشان كار مي‌كنند و شايد تنها 5كارخانه در اين شهرك وجود داشته باشد كه با 100درصد ظرفيت كار مي‌كنند. وي ادامه داد: اين امر به دليل وجود مشكلات موجود در اين شهرك و تلمبار شدن اين مشكلات بر روي يكديگر به وجود آمده است چرا كه مثلا 5 سال پيش قرار بود يك پست برق براي اين شهرك ايجاد شود كه به جاي 5 سال اين امر از 4 ماه پيش آغاز شده است اين در حالي است كه احداث يك پست حداكثر كار بنايي آن 6 ماه طول مي‌كشد نه 5 سال.

وي با انتقاد از اقدامات و بي‌توجهي وزارتخانه صنعت در طي اين سال‌ها گفت: متاسفانه هيچ كس نمي‌داند چه حجم سرمايه‌گذاري در اين شهرك معطل مانده و اين خود دليل بي توجهي به اين شهرك شده است. البته رضا شياسي مديرعامل هيات امناي شهرك صنعتي شمس آباد كه خود نيز از كارخانه‌داران اين شهرك است نظري متفاوت از ساير كارخانه‌داران دارد و معتقد است كه وزير و مسولان مي‌خواهند مشكلات اين شهرك را برطرف كنند. وي با دفاع از عملكرد دولت در شهرك صنعتي شمس آباد، در خصوص مشكلات مربوط به آب شهرك مي‌گويد: ما متولي آب نيستيم، توزيع كننده هستيم شركت شهرك صنعتي توليد مي‌كند و ما تنها توزيع مي‌كنيم. به واسطه جغرافياي حاشيه كوير كمبود آب داريم. منابع زير زميني محدود است و سطح ذخاير آبي پايين است. شياسي ادامه مي‌دهد: متاسفانه با اين حال نياز صنايع موجود در شهرك به آب زياد است مثل بلورسازي، شيشه‌سازي، كارخانه‌هاي رب گوجه فرنگي، نان ماشيني كه در اين شهرك قرار دارند به اين منظور در آخرين اقدام وزارتخانه با نظر وزير قرار شد با تفاهم با وزارت نيرو از ميدان محمديه آب مورد نياز شهرك تامين شود.

وي منابع مالي مورد نياز براي اين طرح را 35ميليارد تومان خواند كه قرار است ظرف 1.5 سال اجرايي شود. شياسي همچنين به قطع برق اشاره كرد و گفت: در عرض دو هفته نخست تير ماه امسال حداقل روزي 6ساعت قطع برق داشتيم كه به دليل نوع كار واحدها ضرر هنگفتي به صنايع موجود وارد شده است و برخي از واحدها براي جلوگيري از ضرر خودشان مجبور شدند شيفت كاريشان را به شب يا صبح زود تغيير دهند به گونه‌اي كه بسياري از صنايع به جاي 7 صبح از 4صبح كار خود را شروع مي‌كنند. مديرعامل هيات امناي شهرك صنعتي شمس‌آباد افزود: سال گذشته زمان دقيق قطع برق از سوي وزارت نيرو اعلام شده بود و اين موجب شد تا صنايع كاملا زمان بندي شده فعاليت كنند و ضررهاي فعلي گريبان‌گيرشان نشود اما قطع برق در گرماي تابستان امسال كه كاملا بي‌برنامه است ضرر زيادي را به صنايع وارد كرده است كه در اين بين ريخته‌گري‌ها و شيشه و بلور ضرر زيادي را ديده‌اند.

شياسي كمبود ماشين آتش نشاني، آمبولانس، مناسب نبودن آسفالت خيابان‌ها، عدم جمع آوري آب‌هاي سطحي در مواقع بارندگي شديد، اعمال ماليات سنگين در طي دو سال اخير با وجود ركود شديد جهاني و افزايش 1درصدي آن با توجه به فضاي سنگين صنعت را ازجمله مشكلات اين شهرك عنوان كرد. وي حتي در واكنش به اين اظهار نظر كه تصور نمي‌كنيد بازديد اخير وزير هم تنها به ارائه وعده و عيد ختم شود؟ برانگيخته شده و گفت: نه اصلا ايشان قول نداده‌اند. نظرشان مثبت است من خودم مي فهمم كه وزير اين بار وعده و وعيد نداد مي‌خواهد كار كند. در اين ميان مدير روابط عمومي شهرك صنعتي شمس آباد از عزم مديريت جديد سازمان شهرك صنعتي خبر مي‌دهد و مي‌گويد درست است كه اين جا مشكلاتي دارد اما با تغيير مديريت سازمان اعتقاد بيشتري براي رفع مشكلات ايجاد شد به طوري‌كه چندين جلسه با هيات امنا براي رفع مشكلات برگزار شد البته نبايد ناديده گرفت كه فرماندار شهر ري نيز مساعدت خوبي براي رفع مشكلات اين شهرك انجام داده است.

صفانور ادامه داد: براي مثال هيات امناي سوم شهرك صنعتي قطعه 210هكتاري را در قلعه‌نو براي تامين آب شهرك خريداري كردند كه 4سال پيش با مصوبه دولت اين شهرك به شهرك چاپ سپرده شد و عملا منبع آب مورد نياز شهرك قطع شد تا اين‌كه با پيگيري هيات امنا و پافشاري فرماندار ري و البته رييس سازمان شهرك صنعتي اين شهرك به شمس‌آباد باز گشت. يكي ديگر از كارخانه‌داران فعال در شهرك شمس‌آباد با انتقاد از عملكرد وزارت صنايع در احداث شهرك‌هاي صنعتي گفت: مشكل صنعت ما هم سو نبودن عرضه و تقاضاست، دولت تنها با ايجاد شهرك‌هاي صنعتي مشكلات صنايع را بيشتر كرده است، كسي نياز بازار را نسنجيده تا بعد از آن اقدام به اعطاي مجوز كند. وي ادامه داد: دولت با اين تصور كه هر چه شهرك صنعتي ايجاد شود اشتغال بيشتري ايجاد خواهد شد در اين چند سال تنها شهرك صنعتي ايجاد كرده است كه اين امر نيز با توجه به وضعيت شهرك صنعتي شمس‌آباد كاملا مشخص است به كجا رسيده است.

وي با گلايه از اين كه حتي آسفالت خيابان‌ها نيز روز قبل از بازديد وزير ترميم شد افزود: در حالي كه چين بازار داخل را در همه موارد قبضه كرده است دولتمردان تنها شعارهاي قبلي خود را تكرار مي‌كنند. وي با بيان اين‌كه خوب بود كه حداقل وزير شجاعت حضور در جمع صنعتگران را داشت اظهار داشت: شمس آباد همچون كشوري است كه در داخل خود تمام ارگان‌ها و سازمان‌هاي مختلف يك كشور و دولت را دارد چرا كه ما حتي براي اعتراض از نحوه جمع‌آوري آب‌هاي سطحي كه در هنگام بارش شديد باران ايجاد مي‌شود هم نمي‌توانيم به شهرداري خاصي گلايه كنيم. اين كارخانه‌دار با بيان اين‌كه صنايعي همچون مرغ سلاخي شده در زمستان و تابستان چوب تصميمات دولتي را مي‌خورند، افزود: در تابستان همواره بايد دغدغه قطع برق و در زمستان دغدغه قطع گاز را داريم چرا كه دولت هنوز نتوانتسه است كار خاصي براي صنايع انجام دهد.

وي همچنين به درخواست دولت براي تغيير ساعات كاري كارگران براي استفاده بيشتر از برق در زمان كمبود مصرف اشاره كرد و افزود: اين تفكر حاكم است كه به جاي روز،كارگران را در شيفت شب به سر كار بياوريم اين در حالي است كه من كارفرما طبق قانون كار بايد براي شيفت شب درصد حقوق را بالا ببرم كه با توجه به ركود حاكم بر بازار و همچنين وضعيت فروش بد اين امر در توان مالي شركت نيست و از طرف ديگر خطرات شب كاري با توجه به نبود مهندس ناظر و همچنين خستگي ناشي از خواب آلودگي ريسك بالايي را به كارخانه‌داران وارد مي‌كند. يكي ديگر از كارخانه‌داران فعال در بحث صنايع غذايي در شمس آباد به عملكرد مشابه دولت‌ها در ساير كشورها اشاره و تصريح كرد: در تمام دنيا دولتمردان برق را به كارخانه‌داران مي‌دهد تا چرخ صنعت بچرخد و در ايران برق صنايع قطع مي‌شود تا خانواده‌ها تلويزيون ببينند.

وي مشكلات شهرك صنعتي شمس آباد را بي نهايت خواند و تصريح كرد: بانك‌ها كه مساعدتي براي صنعتگران ندارند، وضعيت كارگري، برق، آب، آسفالت، آتش نشاني، آمبولانس و هزاران مشكل ديگر وجود دارد كه براي هيچ كدام فكري نشده است. وي با اشاره به اين‌كه در شهركي كه براي خود مثل يك كشور است تنها دو ماشين آتش نشاني و يك آمبولانس قديمي دارد در حالي كه روزانه حداقل دو حريق بزرگ در اين شهرك اتفاق مي‌افتد و هيچ مسولي به فكر نيست. اين آتش سوزي‌ها مي‌تواند حتي به ساير كارخانهها نفوذ كرده و خسارت جبران ناپذيري را وارد كند. اين صنعتگر در مورد ميزان خسارت وارد از قطع برق به واحدهاي اين شهرك نيز گفت: تصور كنيد تنها در صنف سنگ روزانه از قطع برق حدود 11ميليون تومان ضرر متوجه كارخانه‌داران مي‌شود. البته برعكس صنعتگران كه معتقدند سيستم بانك در اين شهرك مناسب نيست و بانك فكري به حال صنعتگر نمي‌كند، رييستنها بانك اين شهرك مي‌گويد: از زماني كه به اين شهرك آمده‌ام تمام تلاش خود را صرف متقاعد كردن صنعتگران كرده‌ام تا حداقل 10درصد منايع و گردش مالي خود را از طريق اين بانك انجام دهند اما صنعتگران دفاتر مركزي دارند كه در داخل تهران است و تمام گردش مالي خود را به بانك‌هاي نزديك دفترشان انتقال داده‌اند و بعد از ما تقاضا دارند بدون منابع به آنها وام بدهيم.

بنا به گفته صنعتگران مشغول دراين شهرك صنعتي هرچند كه از ابتداي سال جاري توجه بيشتري به اين شهرك شده و حتي معاونين و وزير را به خود ديده است اما همچنان با وجود گذشت چند ماه از وعده و وعيد معاونت اقتصادي وزير و يك ماه از حضور وزير صنايع كه با حاشيه‌هاي متفاوتي روبرو بود، اما همچنان مشكلات پا برجاست و به جاي وزارت صنايع و معادن كاهش دماي هوا به كمك صنعتگران آمد و منجر به قطع بي‌برقي در مدتي از روزهاي تابستان امسال شد. با اين وجود اما مشكل بي آبي بزرگترين مشكلي است كه همچنان در شهرك شمس آباد كه خود براي خودش كشوري است دست و پاي صنعتگران را در پوست گردو باقي گذاشته است؛ صنعتگراني كه از اين پس بايد در پي رفع مشكل قطع گاز باشند تا برق.