وارطان داوتیان

به گزارش خبرنگار مهر از مشهد، این موضوع بخشی از اظهارات دست اندرکاران تولید وعرضه طلای سرخ است که نشان می دهد بخشی از زعفران موجود در بازار تقلبی است.
آنان معتقدند تولید زعفران در کارگاههای زیر زمینی، این محصول پر آوازه کشور را تهدید می کند.
چنانچه جستجویی در اخبار منتشر شده طلای سرخ ایران داشته باشیم، متوجه خواهیم شد، سودجویان با ترفندهای مختلف تلاش می کنند تا با سو استفاده از خلا استاندارد اجباری، زعفران تقلبی تولیدی خود را روانه بازار مصرف کنند.
تولید زعفران تقلبی با کاکل ذرت، کشف مقادیری از زعفرانهای تقلبی رنگ شده، تولید زعفران با گوشت گاو از جمله اخباری است که این روزها شهروندان و تولیدکنندگان این محصول شاهد آن بوده اند.
این در حالیست که کشف بیش از هشت هزار بسته زعفران تقلبی توسط پلیس، کشف زعفران تقلبی در مشهد و ساری توسط بازرسان سازمان بازرگانی، کشف یک کیلو و 500 گرم زعفران تقلبی در شهر بوئین زهرا و رویدادهایی از این دست نشان از فعالیت عده ای از متقلبان برای سودجویی در بازاری دارد که چشم هزاران روستایی به آن دوخته شده است.
گشتی در بازار زعفران مشهد مقدس و برخی دیگر از شهرهای استانهای خراسان از جمله گناباد، کاشمر، قاین، بیرجند و تربت حیدریه نشان می دهد که همه تلاشهای بخش خصوصی و سرمایه گذاری های انجام شده برای فرآوری و بسته بندی زعفران، بخشی از محصولات کشاورزان همچنان فله ای به بازار عرضه می شود.
در این باره محمد خیابانی یکی از فروشندگان زعفران به خبرنگار مهر گفت: زعفران در حال حاضر به دوشکل فله ای و بسته بندی عرضه می شود.
وی افزود: محصول فله ای فاقد نام و نشان است و مشتریهای خاص خود را دارد، اما محصولات بسته بندی شده دارای مهر استاندارد، تاریخ تولید، نام شرکت تولید کننده و سایر اطلاعات مربوط به تولید است.
وی با بیان اینکه بیشترین تقلبات در حوزه زعفران فله ای صورت می گیرد، گفت: اغلب زعفرانهای فله ای موجود در بازار فاقد اطلاعات مربوط به تولید است و خریداران تنها به اطلاعات ارائه شده توسط فروشندگان اعتماد می کنند.
این فروشنده نظارت بر بازار زعفران را ضروری عنوان کرد و ادامه داد: زعفران علاوه بر اینکه یک محصول صادراتی مهم منطقه است، یکی از سوغات معروف استانهای خراسان نیز به شمار می آید.

وی گفت: بیشتر زعفرانهای تقلبی در کارگاهها مخفی و پنهان تولید شده و از نوع ریشه ای رنگ شده است.
وی تصریح کرد: معمولا متقلبان پس از بسته بندی نایلونی یا به صورت فله ای زعفرانهای تقلبی را روانه بازار می کنند.
به گفته وی وجود زعفرانهای تقلبی، محدود به چند شهر نبوده بلکه در بازار بسیاری از شهرهای دور و نزدیک کشورمان دیده شده است.
در این باره رضا عباسی یکی از عمده فروشان زعفران نیز با اشاره به شیوه تقلب در عرضه این محصول به خبرنگار مهر گفت: از آنجاییکه زعفران یک محصول با ارزش است، عده ای از فرصت طلبان که فقط به منافع خود فکر می کنند، اقدام به عرضه زعفران تقلبی می کنند.
وی افزود: این افراد اغلب زعفران خالص را با زعفران تقلبی مخلوط می کنند و در مواردی نیز زعفران مصنوعی خود را پس از بسته بندی و حتی جعل مارکهای معروف به بازار عرضه کرده اند.
وی گفت: مهمترین معضل زعفران، عرضه فله ای و بدون نام و نشان است. این در حالیست که حجم قابل توجهی از زعفرانهای موجود در بازار فاقد بسته بندی مناسب بوده و اغلب به صورت سنتی و در بسته بندیهای پلاستیکی عرضه می شود.
وی با بیان اینکه بخشی از زعفرانهای تقلبی موجود در بازار هم وارداتی است، ادامه داد: بیشتر زعفرانهای وارداتی از هند و عربستان و سایر کشورها به صورت قاچاق وارد ایران شده است.
وی یکی دیگر از تخلفات رایج را کم فروشی ذکر کرد و ادامه داد: در مواردی مشاهده شده که وزن زعفران عرضه شده در بازار کمتر از وزن اظهار شده روی بسته بندی بوده است.
غلامرضا میری نائب رئیس شورای ملی زعفران نیز با تایید وجود تقلبات در عرضه زعفران به خبرنگار مهر در مشهد گفت: علاوه بر داخل مشاهده شده بعضی از واسطه ها در امارات با استفاده از زعفرانهای فله ای صادر شده، اقدام به تولید زعفران تقلبی می کنند و آنرا به راحتی می فروشند.
وی با بیان اینکه حجم قابل توجهی از زعفران ایران به امارات صادر و از آنجا به سایر کشورها ارسال می شود، افزود: در این کشور چون بعضی از خریداران، اطلاعاتی در خصوص زعفران تقلبی ندارند، این محصول را بدون نگرانی تهیه می کنند.
وی گفت: به دلیل عرضه زعفران تقلبی در دوبی شاهد هستیم که فروشندگان در هنگام تقاضای مشتریان خود بحث خلوص را مطرح می کنند و اغلب مشاهده شده که به خریداران می گویند "زعفران با خلوص چند درصد می خواهید".
میری افزود: در داخل نیز عده ای با استفاده ار ترفندهای گوناگون دست به این اقدام می زنند و در مواردی مشاهد شده زعفرانهای فله ای تقلبی بوده است.
وی با بیان اینکه زعفران بسته بندی شده با نام و نشان شرکتهای ایرانی و مهر استاندارد کاملا مرغوب است، افزود: از آنجاییکه شرکتها اغلب دارای مهر استاندارد و تضمین کیفیت هستند و آزمایشات لازم را بر روی محصول انجام می دهند، تولیدات آنان کاملا قابل اعتماد است اما به محصولات بدون نام و نشان نمی توان اعتماد کرد.
وی با بیان اینکه نوسانات قیمتی زعفران در مواردی باعث تشدید تقلب شده است، ادامه داد: بررسی ها نشان داده است که با افزایش قیمت زعفران در برخی از موارد تخلف نیز زیاد شده است.
وی با تاکید بر ضرورت اجباری کردن استاندارد زعفران اظهار دشت: تولید زیرپله ای و عرضه زعفران تقلبی از جمله چالش های طلای سرخ ایران به شمار می رود.

نائب رئیس شورای ملی زعفران ایران با اشاره به رشد سرمایه گذاری بخش خصوصی در صنعت فرآوری و بسته بندی زعفران تصریح کرد: خوشبختانه با تشکیل شرکتهای بزرگ و کوچک تا حد قابل توجهی عرضه و صادرات فله ای طلای سرخ در سالهای اخیر محدود شده است.
وی گفت: در حال حاضر در استانهای خراسان رضوی و جنوبی 39 تولید کننده و صادر‌کننده با برندهای ثبت شده وجود دارد که از این تعداد 32 شرکت همزمان با تولید و صادرات بر روی کیفیت زعفران نیز کار می‌کنند.
وی در ادامه درباره طرح جامع زعفران گفت: این طرح به تصویب کمیسیون کشاورزی مجلس رسیده و ما امیدواریم با تصویب نهایی آن بسیاری از مشکلات موجود رفع شود.
وی همچنین با تاکید بر تثبیت قیمت زعفران گفت: شواهد نشان داده است که بیشترین سود را از نوسان قیمتها کسانی می برند که هیچ نقشی در تولید زعفران ندارند، از اینرو باید ترتیبی اتخاذ شود که دست واسطه ها کوتاه شود.
وی افزود: این اقدام بیش از هرچیز دیگر نیاز به کوتاه کردن دست واسطه ها، برند سازی و تجاری سازی صنعت زعفران دارد.
بر اساس آمارهای سازمان خواروبار جهانی، تولید زعفران در جهان حدود 210 تن است که ایران با تولید سالانه 200 تن، حدود 81 درصد زعفران جهان را به خود اختصاص داده است و اسپانیا با 12 درصد تولید جهانی پس از ایران در رتبه دوم قرار دارد، بعد از ایران، چهار کشور هند، یونان، اسپانیا و مراکش قرار دارند.
اضافه می شود سال گذشته 215 تن زعفران در سطحی معادل 61 هزار و 500 هکتار تولید شد و بر اساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی این رقم تا پایان برنامه پنجم توسعه به 240 تن افزایش می یابد.
گزارش خبرنگار مهر حاکی است دو استان خراسان رضوی و جنوبی حدود 90 درصد زعفران ایران را تولید می کنند و در حال حاضر هر کیلوگرم زعفران مرغوب در بازار بین 15 تا 18 میلیون ریال خرید و فروش می شود.