وارطان داوتیان

ایلنا:- 6 روز از ماه رمضان سپری شده است که همچنان سطح قيمت اقلام اساسي در سبد غذايي خانوار بی‌ثباتی را در تهیه این اقلام افزایش داده است.

به گزارش خبرنگار ايلنا در حالي كه جنگ گلادياتوري اقلام اساسي قبل از ماه رمضان بازارهاي مواد غذايي را تبديل به ميدان‌ نبرد قيمت‌ها كرده بود و آشفتگي در اين بازارها بيداد مي‌كرد وزارت بازرگاني از اتخاذ سياست‌هاي تنظيم بازار و تشديد نظارت در واحدهاي بازرگاني در ماه رمضان خبر داد.

سياستي كه بارها آزموده شده و بارها نيز به خطا رفته بود همچون ايام نوروز، شب یلدا، روز مادر و ... همه اينها نشان مي‌داد كه سياست‌هاي مقطعي هيچ‌گاه جوابگوي تنظيم بازار نخواهد بود. برنامه‌ريزان اقتصادي به جاي رفع ابهامات براي تنظيم بازار و انتخاب راهكارهاي قانوني و ايده‌آل هميشه در صدد ايجاد سياست‌هاي مسكن و مقطعي هستند و اين به اعتقاد بسياري از كارشناسان نه تنها جوابگو نخواهد بود بلكه اقتصاد کشور را به چالش جدی فرو خواهد برد. شايد هيچگاه برنامه‌ريزان اقتصادي در ماه رمضان امسال باور نمي‌كردند كه به اين زودي افزايش قيمت‌هاي اقلام اساسي دامن آنها را بگيرد و آنها را به چالش جدي وا دارد.

چالشي كه شايد مهمترين عاملش خود مسوولان برنامه‌ريز اقتصادي هستند كه جنبه رواني به بازار دادند و به همين خاطر بازار بار ديگر با گذشت 5 روز از ماه رمضان ملتهب شد. از آن سو هنوز طرح هدفمند كردن يارانه‌ها نيز اجرا نشده است كه آثار رواني آن بر اين ماه نيز تاثير گذاشته است. كارشناسان اقتصادي مقطعي بودن اوضاع اقتصادي كشور به ويژه سياست‌هاي تنظيم بازار در مقاطع مختلف، عدم ايجاد بازار رقابتي و فراهم كردن فضاي كسب و درآمد و دخالت دولت در بازار را عامل اساسي گراني‌هاي 5 روز گذشته اعلام کردند. به گفته كارشناسان نمي‌توان مقطعي اوضاع اقتصادي كشور را سروسامان داد و كشور منتظر ايجاد معجزه اقتصادي باشد. تدابير چنين سياست‌هاي مقطعي براي آينده اقتصاد كشور بسيار خطرناك است. به باور اقتصاددانان لازمه اقتصاد پويا بازار رقابتي است كه براي مردم امكان كسب درآمد فراهم شود نه دخالت دولت، ‌چرا كه هر چه دخالت دولت در بازار بيشتر باشد تعادل عرضه و تقاضا به هم زده خواهد شد و بايد منتظر عواقبي نظير گراني اقلام اساسي در ماه‌هاي ويژه شد. از ديگر دلايل افزايش قيمت اقلام اساسي در اين ماه به اعتقاد كارشناسان مشكل قيمت‌هاي تمام شده كالاها، زير ساخت‌هاي لازم براي كاهش منطقي قيمت‌هاي تمام شده كالاها و آثار مقابله‌هاي تحميلي اقتصادي براي ايران است.

افزایش قیمت مرغ در حالی كه قیمت مرغ طی روزهای گذشته با افزایش نسبی روبرو بوده است اما كارشناسان اعتقاد دارند این قیمت عرضه شده در بازار، نرخ واقعی بهای مرغ است. قیمت مرغ بر اساس قیمت تمام شده وزارت جهاد كشاورزی دو هزار و 200 تا دو هزار و 500 تومان تعیین شده بود كه براساس گفته‌های بسیاری از كارشناسان قیمت تعیین شده از سوی مسوولان قیمتی بود كه جوابگوی هزینه‌های جاری واحدهای تولیدی را نداشته و دیگر آن‌كه نسبت به نرخ تورم بسیار در سطح پایینی بود. از سوی دیگر در حالی كه قیمت مرغ طی روزهای گذشته تا سقف سه هزار و 500 تومان در بازار افزایش داشته، نگرانی‌ها نسبت به عرضه و قیمت افزایشی آن در ماه رمضان نیز افزایش یافته است. در حال حاضر قیمت مرغ به طور میانگین بین دو هزار و 600 تا سه هزار و 500 تومان در بازار تهران عرضه می‌شود كه این قیمت‌ها نسبت به چند سال گذشته یكی از بی‌ثبات‌ترین بازارهای مرغ را به وجود آورده است. البته ثابت نگه داشتن قیمت مرغ یكی از وعده‌های وزیر جهاد كشاورزی بود كه گفته بود: قیمت آن تا پایان سال ثابت خواهند ماند اما مشاهده می‌شود كه یكی از بی‌ثبات‌ترین بازارهای غذایی را در ایران به وجود آورده است.

در حال حاضر رقابت تنگاتنگی بین گوشت مرغ و قرمز برای تصاحب جایگاه میانگین رشد قیمت در جریان است. این درحالی است كه قیمت تخم مرغ روز به روز در حال كاهش است به گونه‌ای كه براساس گفته‌های كارشناسان قیمت تمام شده هر كیلو تخم مرغ در درب واحدهای تولیدی 1200 تومان تعیین شده بود اما در حال حاضر بین 770 تا 800 تومان به فروش می‌رسد. گوشت قرمز شاید دیگر از اسب غرور پایین نیاید بی‌ثباتی‌ها همچنان در بازار غذایی كشور ادامه دارد به گونه‌ای كه قیمت گوشت با وجود واردات گسترده از سیستان و بلوچستان به تهران و كشور برزیل و همچنین قزاقستان همچنان قیمت آن تعدیل نشده است علت چیست؟! قیمت گوشت قرمز که طی چند سال گذشته پاشنه آشیل برنامه‌ریزان اقتصادی بوده است کماکان در دنده پیچ قرار دارد و آن‌گونه که در ذهن‌ها خود را متبادر کرده است که بگویند گوشت قرمز تافته‌ای جدا بافته از سایر کالاهاست. قیمت گوشت قرمز در حال حاضر در بازار تهران بین 16هزار تا 18هزار و 200تومان به فروش می‌رسد. گوشت قرمز و بازار آن مسئله‌ای است که بارها روابط بین برنامه‌ریزان اقتصادی را دچار چالش کرده است و هریک به نوعی در تلاش بوده و هستندکه عامل افزایش قیمت این کالای غذایی را به عملکرد دیگری نسبت دهند. اما آنچه که واضح بوده این است که کارشناسان اقدامات گفته شده را مقطعی اعلام کرده‌اند. صاحب‌نظران معتقدند: با نزدیک شدن به نیمه‌های ماه رمضان قیمت گوشت قرمز به طور یقین دچار شوک دیگری خواهد شد. افزایش قیمت‌ها در بازار زولبیا و بامیه بازار زولبیا و بامیه بازاری پر ابهام و دارای حاشیه‌های زیادی است. در حالی‌که رییس اتحادیه شیرینی‌فروشان و قنادان از تعیین قیمت زولبیا و بامیه خبر داده بود اما گویا با گذشت 5 روز از ماه رمضان هنوز بیشتر مغازه‌ها البته به گفته خود صاحبان مغازها این نرخ‌ها به آنها ابلاغ نشده است. برخی از مغازه‌داران اعتقاد دارند: با وجود شکر گران قیمت و گران شدن اقلام تهیه زولبیا و بامیه چگونه می‌توان بر اساس قیمت تعیین شده کالای خود را عرضه کرد. بسیاری دیگر از فعالان بازار با این استدلال که ما زولبیا و بامیه را با کیفیت تهیه می‌کنیم و آن را با قیمت افزایشی نسبت به سال گذشته به مشتري تحويل مي‌دهيم شرايط بازار را تحليل مي‌كنند. در حال حاضر قیمت زولبیا و بامیه بین 3 هزار تا 4 هزار در نوسان است. قیمتی که اتحادیه و مسوولان نظارتی بازرگانی هرگز آن را باور ندارند. مرثیه رمضان ادامه دارد اقتصاددانان و فعالان بازار بارها پیش از فرا رسیدن ماه رمضان به افزایش قیمت‌ها و همچنین نسبت به تنظیم بازار به صورت مقطعی هشدار داده بودند اما برنامه‌ریزان اقتصادی دولت بار دیگر با دلایل به ظاهر منطقی خود فقط از ذخیره‌سازی و عرضه به موقع کالاها به بازار خبر می‌دهند و پاسخي قانع كننده براي گراني ندارند. آنچه که در حال حاضر می‌توان گفت فقط این است که حباب سیاست تنظیمی بازار سوراخ شده و برای روزه‌داران نیز باید مرثیه‌ گراني را سر داد. بدون تعارف گراني ژست گرفته است و ويترين‌هاي بازار را نيز دچار يخ ركود كرده است. در اين شرايط به نظر شما چه بايد كرد؟

گزارش از: علي پیرولی

1389/5/26 - 11:11 کد خبر : 142049