آب سد رودخانه‌هاي منتهي به درياچه اروميه هم براي نجات درياچه كافي نيست

گزارش اختصاصي ايلنا ازكارگاه
مديريت پايدار اكوسيستم‌هاي تالابي
آب سد رودخانه‌هاي منتهي به درياچه
اروميه هم براي نجات درياچه
كافي نيست

در حال حاضر آب درياچه اروميه سه متر از مرزهاي اكولوژيك خود و پنج متر از تراز آبي‌اش پايين‌تر است. اگر ما بتوانيم حتي ده سانتي‌متر آب را در اين تالاب بالا بياوريم يك قدم به جلو برداشته‌ايم/وضعيت درياچه اروميه بحراني است.
ايلنا: كارگاه بين‌المللي گامي به سوي شكل‌گيري مديريت پايدار اكوسيستم‌هاي تالابي ايران با حضور نمايندگاني از كشورهاي بلاروس، پاكستان، تركيه، ژاپن و همچنين نمايندگاني از مجامع بين‌المللي مانند UNDP امروز در «باري اروميه» آغاز به كار كرد.
به گزارش خبرنگار اعزامي ايلنا، علي نظري‌دوست رئيس پروژه حفاظت از تالاب‌هاي ايران با بيان اينكه سازمان حفاظت از محيط‌زيست به نيابت از جمهوري اسلامي ايران طرحي را براي حفاظت از تالاب‌هاي ايران از سال 2005 آغاز كرده است، گفت: در طول سال‌هاي سپري شده با چالش‌هاي مختلفي در زمينه مديريت تالاب‌ها روبرو بوده‌ايم و تلاش كرده‌ايم تهديدات و مخاطرات تالاب‌هاي ايران را شناسايي كنيم و سعي داشته‌ايم تا رويكرد مديريتي جامع را در اداره تالاب‌ها پياده‌سازي كنيم.
او ادامه داد: در اين كارگاه قصد داريم تجاربي كه ايران در مديريت تالاب‌ پيدا كرده را ارائه دهيم و همچنين از تجارب كشورهاي ديگر در اين زمينه آگاه شويم و زمينه را براي ارتقاء هر چه بيشتر اين زيست‌بوم‌هاي حساس فراهم آوريم. او تاكيد كرد: به طور قطع ما نيازمند نظرات همكاران و كارشناسان ملي و محلي در زمينه حفاظت از تالاب‌ها خواهيم بود تا اين مسئله از سطح ملي فراتر رفته تا پا را از سطح ملي فراتر آورد.
با بارور كردن ابرها هم مشكلي از درياچه اروميه حل نمي‌شود
ابراهيم حق‌جو سرپرست معاونت برنامه‌ريزي استانداري آذربايجان‌غربي نيز در اين مراسم با بيان اينكه اين كارگاه هم‌زمان با هفته كاهش اثرات بلاياي طبيعي شروع شده است، تاكيد كرد: يكي از اركان اصلي توسعه پايدار محيط‌زيست است، از زمان انقلاب صنعتي اثرات نامناسب بحث صنعتي شدن خود را در اجزاي مختلف محيط‌زيست نشان داد. او ادامه داد: از اين رو جوامع به اين فكر افتادند كه در جهت كاهش اثرات صنعتي شدن گام بردارند و بدين‌ترتيب بحث اكولوژي صنعتي مورد توجه قرار گرفت. او تاكيد كرد: اكولوژي صنعتي يعني حفظ محيط‌زيست همگام با توسعه صنعتي كه بايد در تمام اجزاي صنعتي و كليه فعاليت‌هاي اقتصادي كشور محيط‌زست مد نظر قرار گرفت.
او تاكيد كرد: در بحث اكولوژي صنعتي به تعادل رساندن و عدم تعادل‌ها مد نظر نيست بلكه بحث اصلي مديريت راهبردي تعادل‌ها و عدم تعادل‌ها است. او با بيان اينكه استان آذربايجان‌غربي از استان‌هاي زاگرس‌نشين است افزود: جنگل‌ها و مراتع در استان ما نقش حياتي دارد و غير از آن استفاده بهينه از منابع طبيعي مانند تالاب‌ها بسيار حائز اهميت است. او ادامه داد: در سال‌هاي اخير براي درياچه اروميه مشكلاتي به وجود آمده و استان‌هاي آذربايجان‌غربي، شرقي و كردستان را تحت تاثير قرار داده است كه اين مشكلات علاوه بر شكل محلي، شكل كشوري و حتي جهاني را در درازمدت به دنبال دارد.
او تاكيد كرد: به دليل اهميت بحث درياچه اروميه در دور سوم سفرهاي استاني كميته راهبردي مديريت جامع درياچه اروميه به دستور رياست جمهوري و رياست معاون اول رئيس‌جمهور تشكيل شد. او ادامه داد: در اين كميته كه با حضور استانداران سه استان آذربايجان‌شرقي، غربي و كردستان، رياست سازمان محيط‌زيست و وزيران نيرو و جهاد كشاورزي مقرر شده تا برنامه‌هايي براي نجات درياچه اروميه تهيه شود كه از آن جمله مي‌توان بحث اجرايي نمودن مديريت درياچه اروميه، بحث انتقال آب حوزه‌اي از حوزه زاب كه مراحل اجرايي آن در دست بررسي است اشاره كرد.
او تصريح كرد: در بحث انتقال آب حوزه‌اي، آب از حوزه ارس به حوزه درياچه اروميه منتقل مي‌شود.از ساير تمهيدات در نظر گرفته شده در اين كميته تبديل اراضي آبي سنتي پيش رفته است كه توانسته 30 هزار هكتار اراضي كشاورزي را به شكل سنتي آبياري مي‌شد، تبديل به سيستم آبياري تحت فشار كند. او تاكيد كرد: بحث لايه‌روبي رودخانه‌هايي كه به درياچه‌هاي اروميه وارد مي‌شود و همچنين خودداري از ايجاد سدهاي جديد و مديريت بهينه سدهاي زده شده از ديگر مصوبات اين كميسيون است. او ادامه داد: اگرچه تامين حداقل 20 ميليون مترمكعبي از آب سدهاي رودخانه‌هاي منتهي به درياچه اروميه براي نجات درياچه اروميه كافي نيست ولي به فعال نگه‌ داشتن تالاب‌هاي آن كمك مي‌كند.
او تاكيد كرد: همچنين بحث بارور نمودن ابرها براي ايجاد بارندگي و افزايش نزولات آسماني در حوزه درياچه اروميه مد نظر كارشناسان است.اما تا وقتي نتوانيم اين راهكارها را اجرايي كنيم مشكلي از درياچه اروميه حل نمي‌شود. او تاكيد كرد: در حال حاضر آب درياچه اروميه سه متر از مرزهاي اكولوژيك خود و پنج متر از تراز آبي‌اش پايين‌تر است. اگر ما بتوانيم حتي ده سانتي‌متر آب را در اين تالاب بالا بياوريم يك قدم به جلو برداشته‌ايم. او تاكيد كرد: حتما بايستي هر فعاليتي كه در حوزه توسعه انجام مي‌گيرد، اين را مد نظر قرار دهد كه از منابع طبيعي بهره‌برداري بهينه را انجام دهد تا حداقل ضايعات و اثرات سوء را به دنبال داشته باشد.
عوامل انساني و طبيعي دست به دست هم دادند تا تالاب اروميه بحراني شود
حسن عباس‌نژاد مديركل محيط‌زيست آذربايجان‌شرقي نيز در اين مراسم با بيان اينكه آذربايجان‌غربي با سه ميليون نفر جمعيت دومين استان پر آب و سومين استان سبز كشور است، افزود: تعداد اين استان داراي 30 تالاب فصلي و دائمي است كه از پراكنش خوبي از شمال به جنوب پراكنده است كه همين شرايط منحصر به فردي را براي اين استان به وجود آورده است. او ادامه داد: استان آذربايجان‌غربي داراي پنج تالاب بين‌المللي ثبت شده در رامسر است كه عمدتا محل زندگي پرندگان كم‌نظيري مانند فلامينگو در درياچه اروميه است. او ادامه داد: در طي چند دهه گذشته به خاطر خشكسالي بسياري از تالاب‌هاي ما شرايط طبيعي خود را از دست داده است و تالاب اروميه شاهدي بر اين ادعاست.
او تاكيد كرد: عوامل انساني و طبيعي دست به دست هم دادند تا تالاب اروميه داراي وضعيت بحراني‌اي بشود كه سه هزار كيلومتر مربع از پنج هزار كيلومترمربع وسعت آن تبديل به شوره‌زار شود و مشكلي را براي محيط‌زيست منطقه به وجود آورد.به لحاظ اهميت كاركرد تالاب‌ها در اكوسيستم منطقه ما را بر آن داشت كه رويكرد خود را از حمايت به سمت حفاظت از تالاب تغيير دهيم و اين نهضتي است كه از اروميه آغاز شده است. او تاكيد كرد: اولين سند مديريت زيست‌محيطي براي يك اكوسيستم آبي براي درياچه اروميه نوشته شده است كه حاوي برنامه‌هاي خاصي با تاكيد بر توانايي جوامع محلي و دستگاه‌هاي بين‌بخشي است. او ادامه داد: قوي‌ترين كارگروه در دولت و بودجه‌اي معادل چهار ميليارد دلار براي برون‌رفت درياچه اروميه از بحران تشكيل شده است.
او تاكيد كرد: افزايش راندمان آبي، تغيير كشت گياهان از سه كربنه به چهار كربنه كه نياز آبي كمتري دارند، جلوگيري از ورود صنايع آلاينده به استان، تلاش براي افزايش نزولات آسماني و احياء تالاب‌هاي اقماري از جمله فعاليت‌هايي است كه براي نجات درياچه اروميه انجام شده است. او تاكيد كرد: تجربه‌هاي جوامع محلي در احياء تالاب‌ها نمونه‌اي از موفقيت فعاليت‌هاي انجام گرفته براي مثال تجربه تالاب كاني برازان نمونه‌اي است از يك تالاب احيا شده كه مردم محلي براي مديريت آن با يكديگر رقابت مي‌كنند.
براي حفاظت از تالاب‌ها بايد از مشاركت‌ مردم محلي استفاده كنيم
ميترا بهنام نماينده UNDP برنامه عمران سازمان ملل متحد در اين مراسم با تاكيد بر اينكه تالاب‌ها اكوسيستم‌هاي مهمي هستند كه فعاليت آنها بيشتر از حفظ جوامع از خطر سيل است و بخش مهمي در توسعه و ارتقاء سطح زندگي جوامعي كه در اطراف آن زندگي مي‌كنند، دارد.
او تاكيد كرد: حفاظت از تالاب‌ها در چارچوب دستيابي به توسعه پايدار از اهداف دنبال شده توسط برنامه عمران سازمان ملل متحد و در راستاي دستيابي به اهداف توسعه هزاره است. او تاكيد كرد: براي غلبه به چالش‌ها برنامه ملل متحد علاوه بر آگاهي اجتماعي كوشش كرده است كه مشاركت مردم محلي را در بحث حفاظت از تالاب‌ها افزايش دهد و همچنين راهكارهايي را براي ايجاد راه‌هاي معيشت تازه در راستاي حفاظت از تالاب‌ها براي مردم محلي ايجاد كند. او ادامه داد: پروژه حفاظت از تالاب‌هاي ايران موفق بوده گرچه هنوز كارهاي انجام نشده بسياري وجود دارد.
فرهنگ حفاظت از تالاب‌ها را نهادينه كنيد
لويانگ مشاور ارشد كنوانسيون رامسر در سوئيس نيز در انتهاي مراسم افتتاحيه اين كارگاه با بيان اينكه ايران ميزبان و بستر اصلي كنوانسيون رامسر است، افزود: سال‌ آينده چهلمين سالگرد كنوانسيون رامسر است كه در سال 1971 براي حفاظت از تالاب‌ها در شهر رامسر ايران به امضا رسيد و بسياري از كشورها در جهت بزرگداشت اين كنوانسيون فعاليت مي‌كنند. او تاكيد كرد: اميدوارم اين بزرگداشت كه روزي تنها در 18 كشور و اكنون در 160 كشور برگزار مي‌شود، فقط مروري بر فعاليت‌هاي گذشته نباشد. بلكه به مشكلات فزاينده آينده هم نگاهي داشته باشد.
او تاكيد كرد: مسئله حفاظت از تالاب‌ها مسئله بسيار بزرگي است كه حتي در كشورهاي پيشرفته و توسعه صنعتي نيز بسيار مورد توجه است. او ابراز اميدواري كرد كه تبادل تجارب كشورهاي مختلف بتواند گام بزرگي در جهت مديريت و نجات تالاب‌ها بردارند و وزارتخانه‌ها و كليه‌ نهادهاي مسئول هم مجاب شوند كه چرا حفاظت از تالاب‌ها مهم است و فرهنگ حفاظت از اين اكوسيستم‌هاي مهم براي همگان نهادينه شود. به گزارش خبرنگار ايلنا، اين كارگاه سه روزه كه از امروز تا بيست و يكم مهرماه ادامه دارد، به بررسي تجارب كشورهاي مختلف در زمينه مديريت تالاب‌ها مي‌پردازد.
1389/7/18 - 11:24 کد خبر : 153913

0 نظرهای شما: