توليدعلم ايران درمقايسه باجديترين رقيب منطقه‌يي

توليدعلم ايران درمقايسه باجديترين رقيب منطقه‌يي
مهراد:
توليدعلم ايران در‌٢٠٠٩از‌٢٠هزارمقاله فراترمي‌رود

توليدعلم امسال تركيه ‌١١ درصد رشد منفي دارد

1388/08/23 11-14-2009 11:55:50
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران سرويس: علمي
براساس سند چشم‌انداز 20 ساله، ايران بايد تا سال 1404 به قدرت اول علمي، فن‌آوري و اقتصادي در ميان 27 کشور منطقه تبديل شود. در عرصه توليد علم با توجه به شيب خيره‌كننده رشد مقالات و مستندات علمي نمايه شده ايران در پايگاه‌هاي علمي بين‌المللي طي چند سال اخير كه در مدتي كوتاه ايران را به جايگاه دوم منطقه رسانده، تحقق هدف ترسيم شده در سند چشم‌انداز به هيچ رو دور از دسترس به نظر نمي‌رسد با اين حال با توجه به اهداف آرماني ايران در عرصه علم و فن‌اوري جهاني و موقعيت نه چندان قوي علمي كشورهاي منطقه، انتظار مي‌رود اين مسير در مدتي هر چه كوتاهتر طي شود

ييس مركز منطقه‌يي اطلاع‌رساني علم و فن‌اوري و سرپرست پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC) در گفت‌و‌گو با خبرنگار علمي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) با تشريح روند رشد توليد علم ايران طي 10 سال گذشته به مقايسه اين روند با تركيه - كشور اول منطقه از لحاظ آمار توليدات علمي نمايه شده - و فاصله موجود بين دو كشور پرداخته كه به گفته وي هر سال كمتر و كمتر شده به طوري كه تا روز چهارشنبه هفته گذشته، اختلاف تعداد مقالات تركيه با ما حدود چهار هزار و 395 مقاله بوده است.
دكتر جعفر مهراد در گفت‌گو با خبرنگار علمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) با بيان اين كه توليد علم يكي از فعاليت‌هاي عمده استادان و پژوهشگران در دانشگاه‌ها و موسسات تحقيقات و فن‌آوري است، اظهاركرد: هر سال بر تعداد اساتيد و محققان موسسات آموزشي و پژوهشي كشور افزوده شده و دوره‌هاي تحصيلات تكميلي به ويژه در سطح دكتري نيز يكي پس از ديگري در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها راه‌اندازي مي‌شود.
وي افزود: در سال‌هاي اخير رشد دانشگاه‌ها از نظر كمي نيز قابل توجه بوده و تقريبا در بيشتر شهرهاي بزرگ، دانشگاه‌هاي دولتي وابسته به وزارت علوم،‌ تحقيقات و فن‌آوري، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و نيز واحدهاي دانشگاه آزاد اسلامي تاسيس شده است. افزايش دانشگاه‌ها،‌ اعضاي هيات علمي و دوره‌هاي تحصيلات تكميلي در چرخه توليد علم به صورت مقاله‌هاي تحقيقاتي نقش اساسي داشته است.
مهراد با بيان اين‌كه كل توليدات علمي ارائه شده دانشمند‌ان ايراني در مجلات معتبر بين‌المللي از سال 1990 تا هشت نوامبر 2009 ميلادي 81 هزار و 230 مقاله است، تصريح كرد:اين مقالات در نمايه استنادي علوم، نمايه استنادي علوم اجتماعي و نمايه استنادي هنرها و علوم انساني وابسته به موسسه اطلاعاتي علمي (ISI) به ثبت رسيده اند.
وي خاطرنشان كرد: مروري به تاريخ علم به صورت مقاله‌هاي پژوهشي از سال 2000 ميلادي تا 2009 نشان مي‌دهد كه طي 10 سال اخير به ترتيب يك هزار و387، يك هزار و737، دوهزار و 225، سه هزار و286، سه هزار و 980، پنج هزارو 781، شش هزار و 842، 9هزار و177، 13هزار و 569 ، 17هزار و524 مقاله درموسسه اطلاعات علمي (ISI) به نام ايران ثبت شده است. همچنين مقايسه ميزان توليد علم ايران در سال 2000 كه 1387 مقاله گزارش شده است، با توليد علم ايران در سال 2009 كه به 17هزارو524 مقاله بالغ شده يك هزار و163 درصد افزايش نشان مي‌دهد.
مهراد در گفت‌و‌گو با ايسنا افزود: نرخ رشدي كه بدان اشاره شد در سال‌هاي مختلف شتاب بيشتري برخوردار بوده و از سال 2006 به بعد بسيار چشمگير است، طوري كه توليد علم ايران در سال 2007 ميلادي نسبت به 2006 به ميزان 34 درصد و در سال 2008 نسبت به 2007 به ميزان 48 درصد افزايش نشان مي‌دهد. هنوز در حدود دو ماه به پايان سال ميلادي باقي مانده است، به نظر مي‌رسد كه در هر ماه بيش از يك هزار مقاله از ايران در ISI به ثبت مي‌رسد. اگر اين فرض درست باشد مي‌توان حدس زد كه تا پايان سال ميزان توليد علم ايران از 20 هزار مقاله فراتر رود.
سرپرست پايگاه استنادي علوم جهان اسلام ادامه داد: بدون محاسبه دو ماه پايان سال ميلادي درصد رشد 2009 نسبت به سال 2008 تقريبا 29 درصد است كه افزايش قابل توجهي را نشان مي‌دهد و شايد به توان اين گونه قضاوت كرد كه رشد علم ايران به صورت انتشار مقاله‌هاي تحقيقاتي در موسسات آموزش عالي كشور نهادينه شده و سياست‌هاي تحقيقاتي، ايجاد انگيزه‌هاي علمي بيشتر، ارائه مشوق‌هاي پژوهشي مانند افزودن بر ارتباطات علمي و بين‌المللي، اعزام استادان به فرصت هاي مطالعاتي بيشتر، فراهم آوردن زمينه‌هاي مناسب جهت شركت در سمينارها و همايش ها، انتشار مجلات غير فارسي و ترغيب دانشگاه‌ها و مراكز تحقيقاتي به حل مسايل جامعه و برقراري ارتباط با صنعت به صورت انسجام يافته كه در اين صورت مقاله‌هايي كه از تحقيقات حاضر به دست مي‌آيد، اثربخشي بيشتري خواهد داشت تاثير مثبت خود را بر توليد علم ايران گذاشته است. همچنين اين بخش از مقالات نشانه‌ اين است از كاربردي بودن تحقيقات كه مورد تاكيد سياستگذاران آموزش عالي كشور نيز است.
وي خاطرنشان كرد: با اين حال، مقايسه توليد علم ايران با كشور تركيه كه در منطقه از جايگاه نخست برخوردار است، آموزنده است. نقش آموزشي اين مقايسه در اين واقعيت نهفته است كه ايران لازم است در تحقق سند چشم انداز از جايگاه رفيع علمي برخوردار باشد. مجموع توليد علم در تركيه از سال 1990 تا 2009 ميلادي 183هزارو 805 مقاله است.
مهراد افزود: دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌هاي تركيه در فاصله 10 سال گذشته يعني 2000 ميلادي تا 2009 تعداد مقاله‌هايي را كه در مجلات معتبر بين‌المللي به چاپ رسانيده و در ISI به ثبت رسيده‌اند، به ترتيب عبارت است ازشش هزار و 258، هفت هزار و 618، 9هزار و 549، 12هزار و577، 14هزار و203، 17هزار و 845، 181هزار و806، 19هزار و 708، 24هزار و756 و 21هزار و919 مقاله.
وي تصريح كرد: ميزان رشد توليد علم به صورت مقاله‌هاي تحقيقاتي در اين كشور همسايه در سال هاي مختلف متفاوت است. در سال 2006 نسبت به 2005 به ميزان يك درصد ، در سال 2007 نسبت به 2006 به ميزان 9 درصد، در سال 2008 نسبت به 2007 به ميزان 26 درصد رشد مشاهده مي‌شود. جالب آن است كه در سال 2009 ميلادي ميزان رشد توليد علم در اين كشور نسبت به سال 2008 رشد منفي 11 درصد را نشان مي‌دهد.
رييس پايگاه استنادي علوم جهان اسلام خاطرنشان كرد: فاصله توليد علم تركيه در سال 2009 با توليد علم ايران در همين سال بسيار كم شده و تا روز چهارنشبه هفته گذشته در حدود چهار هزارو 395 مقاله است.
وي تصريح كرد: اطمينان دارم كه اين فاصله در روزهاي آينده و نيز در سال 2010 كمتر از اين رقم خواهد بود. البته رسيدن به اين موضوع با اهميت علمي كه در واقع خاستگاه سند چشم انداز ايران 1404 است مستلزم تزريق بودجه‌هاي قابل توجه به دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشي يك كشور است.
مهراد در گفت‌و‌گو با ايسنا افزود: كاستن از تعداد واحدهاي درسي اعضاي هيات علمي دانشيار و استاد و افزودن بر ساعات يا ميزان تحقيقات علمي اين دو گروه نيز مي‌تواند بر موفقيت‌هاي علمي ايران با استخراج مقاله‌هاي تحقيقاتي از پژوهش‌هاي علمي و كاربردي و انتشار آنها در نشريات معتبر علمي جهان تاثير فزاينده‌اي داشته باشد.

0 نظرهای شما: