در سالگرد سقوط هواپيماي شركت كاسپين

در سالگرد سقوط هواپيماي شركت كاسپين
تكرار مدار صفر درجه سقوط
(روزنامه سیاست روز)

پريسا پناه‌خواهي:

يكسال پيش در چنين روزي 169 نفر از هم وطنانمان در حادثه دلخراش سقوط هواپيما از بين رفتند. امروز پس از گذشت يك‌سال هنوز مسئولين پاسخ قانع‌كننده‌اي درمورد علت سقوط اين هواپيماي توپولوف 154 ارائه نداده‌اند كه مردم و نمايندگان ملت راضي شوند.

در ساعت 11:45روز 24 تير سال 88 يك فروند توپولوف 154 شركت هواپيمايي كاسپين، تنها 16 دقيقه بعد از برخاستن از فرودگاه بين‌المللي امام خميني(ره) به مقصد ايروان، در حوالی قزوین به دلايل نامشخص سقوط کرد و 169مسافر و خدمه پروازي آن جان خود را از دست دادند. اين هواپيما كاملا منهدم شد و جنازه‌ها به طور كامل سوخته و نابود شده و قابل شناسايي نبودند. پس از اين اتفاق به دستور حميد بهبهاني وزير راه و ترابري يك كارگروه ويژه تشكيل شد تا دليل سقوط هر چه سريع‌تر مشخص شود.

در اين يكسال كارشناسان ايراني به روسيه رفتند و كارشناسان روسي مسافر ايران شدند و قطعات هواپيما بين دو كشور مبادله شد و اقدامات ديگر كه دليل اين سانحه كشف شود اما دست آخر نه برادران روس پاسخ درستي دادند و نه مسئولين خودمان توانستند خانواده‌هاي داغدار اين مسافران را با جواب قانع كننده و يا اقدامي شايسته آرامش دهند. در پي اين حادثه 6 سانحه هوايي ديگر نيز تا پايان سال گذشته رخ داد كه در مورد همگي آنها همين روش اتخاذ شد.

احتمالا مسئولين حمل و نقل هوايي كشور معتقد بودند اگر زمان بگذرد و آب‌ها از آسياب بيفتد همه چيز فراموش مي شود. اتفاقي كه ظاهرا رخ داده‌، چراكه با وجود درخواست نمايندگان مجلس، رييس سازمان هواپيمايي كشوري همچنان بر صندلي معاونت وزير تكيه كرده‌است. اما يادمان باشد اين حادثه براي مادري كه فرزند 11 ساله‌اش را در اين حادثه از دست داد هيچ گاه و تا پايان عمر فراموش نمي‌شود. البته وقتي وزير راه اعلام مي‌كند در مورد اين سانحه هيچ كاره بوده نمي‌توان انتظار اقدامي حائز اهميت داشت.

بهبهاني در واكنش به اين حادثه اظهار داشت:« در اين سانحه من نه سر پياز بودم نه ته پياز؛ هواپيما را نخريدم و مجوز خريد هم ندادم! هواپيما 16 دقيقه با برج مراقبت در ارتباط بوده و پس از آن ظرف شش ثانيه ارتفاع شش دقيقه‌اي را طي كرده و جعبه سياه نيز پودر شد و كسي هم زنده نمانده كه بپرسيم در هواپيما چه اتفاقي افتاده است!»

واكنش وزير راه به همين جا ختم نشد. وي پس از اين اتفاق در يك برنامه خبري، خبرنگاران را متهم كرد كه با پي‌گيري در مورد دليل سقوط اين هواپيماي توپولوف اذهان عمومي را نگران و مشوش مي‌كنند. در حاليكه در تمام دنيا و براساس قانون مطبوعات وظايف خبرنگاران پيگيري امور و اطلاع رساني شفاف به مردم است. به هر حال پس از گذشت قريب به 9 ماه از اين حادثه در اواخر سال گذشته مسئولين هوايي كشور نظر كارشناسان ايراني را اعلام كردندولي هيچ نظر كارشناسي از سوي هيات روسي اعلام نشد. به عقيده كارشناسان ايراني، دليل سقوط هواپيماي مذكور را ايراد در كمپرسور موتور شماره يك اين هواپيما اعلام كردند.

البته به گفته مجيدي معاون وزير راه و رئيس كارگروه ويژه سانحه توپولوف 154، نتايج بررسي‌ها و آزمايش‌هاي كميسيون بررسي سانحه هواپيمايي ايران به سازمان هواپيمايي روسيه ارسال شده، اما هنوز روسيه نتايج كارشناسان ايران را تاييد نكرده است. گويا اين نتايج هنوز هم مورد تاييد سازمان هواپيمايي روسيه قرار نگرفته و روس‌ها همچنان هيچ پاسخ درستي ارائه نكرده‌اند. اين وضعيت موجب شد وزير راه و ترابري با همين اطلاعات ناقص كه حتي مورد تاييد قطعي رييس سازمان هواپيمايي كشوري هم نبود به مجلس شوراي اسلامي برود.

وي در پيشگاه نمايندگان مردم در مجلس گفت: بنده به عنوان وزير نمي‌توانم همه چيز را در اين صحن مقدس مطرح كنم؛ چرا كه باعث تشويش اذهان مي‌شود. نتيجه اين شد كه نمايندگان مردم در خانه ملت نيز اين دلايل را براي سقوط يك هواپيما و كشته شدن 169 انسان قابل قبول ندانستند. هرچند با وجود اينكه نمايندگان راضي نشدند اما پيگير هم نشدند كه به هر حال وزير راه و يا معاونش مجبور به ارائه پاسخ منطقي در اين خصوص باشند. حتي شركت هواپيمايي كاسپين كه اين هواپيما متعلق به اين شركت بوده‌، همچنان در حال انجام عمليات پروازي است و هيچ وقفه‌اي در كار اين شركت رخ نداد.

اگر به گفته وزير راه ديسك كمپرسور قبل از بازرسي دچار شكست ناگهاني شده و اين حادثه رخ داده‌است، شركت هواپيمايي كاسپين موظف به بررسي و بازرسي دقيق بوده و نسبت به سلامت هواپيماهاي در اختيارش تعهد داشته اما نقش پر رنگ كاسپين به طور كامل مغفول مانده‌است.به گفته وزير راه و ترابري و رييس سازمان هواپيمايي كشوري در اين اتفاق به هيچ وجه بخش‌هاي هوايي كشور مقصر نبوده‌اند و مشكل از طراحي و ساخت موتور اين هواپيماست. با اين وجود مسئولين كشور و اعضاي كميسيون امنيت ملي مجلس وظيفه دارند كشور و شركت سازنده اين هواپيما را به طور جدي مورد مواخذه، قرار دهند تا جوابگوي ملت ايران باشد.

در نهايت اواخر اسفند سال گذشته به شركت‌هاي هواپيمايي ابلاغ شد تا اول ارديبهشت هواپيماهاي توپولوف استيجاري و تا 6 ماه بعد هواپيماهاي ملكي خود را از ناوگان پروازي خارج كنند. خروج هواپيماهاي توپولوف از ناوگان هوايي كشور با اما و اگرهايي همراه است و تا انجام كامل اين امر نمي‌توان نتايج آن را پيش‌بيني كرد.نكته مهم اينجاست كه هواپيماي توپولوف 154 شركت كاسپين يك سال پيش سقوط كرد، 169 انسان كشته شدند، ميلياردها دلار خسارت به كشور وارد شد و چندين خانواده داغدار شدند اما هنوز هيچ اتفاقي براي شفاف سازي دليل اين رخ داد به اطلاع مردم شريف و صبور ايران نرسيده‌است.وزير راه و ترابري بايد مد نظر داشته باشند بعد از گذشت يكسال هم چنان در قبال مردم و خانواده‌‌هاي اين مسافران پاسخگو است و بايد در مورد اين حادثه اقدام مناسبي انجام دهد.

وارطان داوتیان