استاديار پژوهشكده گياهان دارويي جهاد دانشگاهي در گفت‌و‌گو با فارس
«عروس سنگ دريايي» كمكي براي درمان سرطان‌هاي شايع
خبرگزاري فارس: استاديار پژوهشكده گياهان دارويي جهاد دانشگاهي گفت: گياه عروس سنگ دريايي، گياهي است كه مي‌تواند 80 درصد از سلول‌هاي سرطاني خون را كه سرطاني شايع ميان كودكان، سالمندان و اكثر افراد است از بين مي‌برد.
به گزارش خبرنگار علمي خبرگزاري فارس، اهميت استفاده از گياهان با خواص دارويي قدمتي طولاني دارد. بشر از ديرباز براي كشف روش‌هاي درماني مؤثر با داروهاي طبيعت دست به تحقيقات و بررسي‌هاي متعددي زده است. امروز اين تحقيقات بيشتر براي درمان بيماري‌هاي صعب‌العلاج از جمله سرطان كه ساليانه قربانيان زيادي را در جهان بر جاي مي‌گذارد به كار مي‌رود.
عباس آزادمهر داراي مدرك دكتراي تخصصي ايمونولوژي پزشكي، محقق و استاديار پژوهشكده گياهان دارويي جهاد دانشگاهي با انجام تحقيق روي گياه دارويي عروس سنگ دريايي به موفقيت‌هايي در درمان سرطان نزديك شده است. مشروح اين گفت‌و‌گو را بخوانيد:
فارس: كشف گياهان دارويي در ايران به چه زماني باز مي‌گردد؟
آزادمهر:گياهان دارويي از ديرباز به منظور درمان بيماري‌هاي مختلف كاربرد داشته است. انسان متمدن امروزي با توجه به پيشرفت و توليد داروها و مواد شيميايي به دليل عوارض جانبي و صرف هزينه كمتر بيشتر تمايل به استفاده از فرآورده‌هاي طبيعي در درمان بيماري‌ها دارد به همين علت است كه در دامن طبيعت به دنبال جست‌وجوي گياهان دارويي مي‌رود و به طب سنتي روي مي‌آورد. نه تنها در ايران بلكه در ساير كشورها نيز افراد از ديرباز به سوي تحقيق روي گياهان دارويي مي‌روند تا از طريق آن بتوانند به نتايج دلخواه برسند.
فارس:گياهان دارويي كه مصرف آنها متداول‌تر است، كدامند؟
آزادمهر: بسياري از اين گياهان پس از گذراندن مراحل كارخانه‌اي به صورت پماد و شربت با تجويز پزشك متخصص در اختيار افراد گذاشته مي‌شود و در سبد دارويي افراد خانواده مورد استفاده قرار مي‌گيرند. تحقيقات اخير نشان مي‌دهد برخي گياهان دارويي خواص ضدالتهابي دارند و برخي ديگر سبب تقويت سيستم ايمني بدن در برابر بيماري مي‌شوند. به‌طوري كه امروز گياهان دارويي مانند پماد كالان دولا كه براي درمان التهاب است يا داروي تزريقي اكرنياسين كه عامل محرك سيستم دفاعي بدن است و داروهاي ديگر كه با تحقيق محققان روبه افزايش است كاربرد فراوان دارد.
فارس: تحقيق شما در زمينه‌اي است؟
*آزادمهر: از آنجايي كه سيستم ايمني بدن نقش بسيار مهمي در دفاع از بدن در برابر انواع ميكروب‌ها و ويروس‌ها ايفا و كمك زيادي به از بين بردن تومورهاي سرطاني مي‌كند، از اين رو شناسايي تركيباتي از گياهان دارويي كه سبب تقويت و تحريك پاسخ ايمني بدن و مهار سرطان مي‌شود از اهميت بالايي برخوردار است. اقليم جغرافيايي كشور ما داراي تنوع آب‌وهوايي و سرشار از داروهاي متنوع گياهي است و شناسايي اثرات ضدسرطاني اين گياهان دارويي بااهميت و سودمند است. از اين رو به كمك كارشناسان گياه‌شناسي و متخصصان داروسازي چند گياه دارويي استان فارس و منطقه دنا را كه به‌طور سنتي در ميان مردمان اين منطقه مصارف دارويي داشتند شناسايي و انتخاب كرديم. پس از تهيه عصاره گياهان دارويي تأثير آنها را روي سلول‌هاي ايمني بدن و انواع سلول‌هاي سرطاني انسان شامل سرطان خون، مثانه، ريه و تخمدان مورد بررسي قرار داديم و در اين طرح پژوهشي مشخص شد برخي گياهان دارويي باعث تحريك و تقويت پاسخ‌هاي ايمني بدن مي‌شوند. پس از انجام تحقيقات و تكميل اين پروژه نتايج تحقيق به صورت مقاله ISI در مجلات خارجي چاپ شد و اميدواريم در آينده، موفق به شناسايي ماده مؤثره اين گياه دارويي در نمونه‌هاي آزمايشگاهي حيوانات مبتلا به تومورهاي سرطاني شويم و به صورت تخصصي انجام شود.
فارس: مدت زمان و هزينه انجام اين پروژه به چه ميزان بود؟
آزادمهر: اين تحقيق به مدت 3 سال به طول انجاميد و بيش از 6ميليون تومان هزينه صرف اين مطالعه شد.
فارس: اين تحقيق را به تنهايي انجام داديد؟
آزادمهر: كار را به تنهايي انجام دادم اما از استادم در بيشتر موارد مشورت مي‌گرفتم.
فارس: آيا در طي انجام تحقيقات خود نااميد مي‌شديد؟
آزادمهر: نااميد نمي‌شدم اما در مواردي كه به بن‌بست مي‌رسيدم به اهدافم فكر مي‌كردم و همين مسئله به من انرژي مضاعف مي‌داد و كار را دوباره ادامه مي‌دادم.
فارس: موفقيت‌هاي ديگري هم داشته‌ايد؟
آزادمهر: چاپ 9 مقاله بين‌المللي ISI، سخنراني 20خلاصه مقاله در كنفرانس‌هاي داخلي و خارجي و انجام سه طرح تحقيقاتي كه منجر به شناسايي چند گياه دارويي با خواص ضدسرطاني شد. در سال 87 به‌عنوان پژوهشگر برتر كشور انتخاب و در هفتمين جشنواره دانشجويان ممتاز، مبتكر و نوآور معرفي شدم. اكثر موارد در مورد خواص گياهان ضد سرطاني و ايمونومدولاتوري گياهان دارويي تحقيق مي‌كنم.
فارس: زماني كه پروژه‌تان به نتيجه رسيد به ياد داريد؟
آزادمهر: به نتيجه رسيدن در اين نوع پروژه‌ها متوالي است قسمتي از آزمايش را ضبط كرديم و وقتي آن را به سلول‌هاي توموري اضافه كردم بيش از 70 تا 80 درصد تخريب شدند و جالب بود؛ آن لحظه يكي از به ياد ماندني‌ترين خاطرات زندگي‌ام بود.
فارس: گياه عروس سنگ دريايي چه ويژگي‌هايي دارد؟
آزادمهر: عروس سنگ دريايي گياهي بالشتكي شكل و سبزرنگ است. برگ‌هاي اين گياه داراي كناره‌هايي صاف و دانه‌دار است. جام گل، زرد رنگ است. اين‌گونه گياهي بومي ايران با نام علمي آن Dionysia termeana است اما لازم است بگويم به غير از اين گياه چهار گياه ديگر نيز نقش مؤثري در اين تحقيق داشتند.
فارس: آيا مصرف گياهان دارويي عوارضي را دارد؟
آزادمهر: گياهان دارويي هم مي‌توانند عوارض داشته باشند اما عوارض آنها از داروهاي شيميايي كمتر است و بايد تحقيقات بيشتري روي آنها انجام شود. گياهان دارويي نيز حتماً بايد زيرنظر متخصص مصرف شوند و مصرف خودسرانه گياهان دارويي عوارض غيرقابل جبراني را به دنبال خواهد داشت.
فارس: كدام منطقه ايران گياهان دارويي متنوع‌تري دارد؟
آزادمهر: در تمام مناطق، گياهان دارويي وجود دارد اما بعضي مكان‌ها به دليل شرايط آب و هوايي تنوع بيشتري دارند مانند كردستان، فارس، چهارمحال و بختياري. در جاهاي خشك هم گونه‌هايي با خواص متنوع وجود دارد.
فارس: كشف گياهان دارويي در ايران به چه زماني باز مي‌گردد؟
آزادمهر:گياهان دارويي از ديرباز به منظور درمان بيماري‌هاي مختلف كاربرد داشته است. انسان متمدن امروزي با توجه به پيشرفت و توليد داروها و مواد شيميايي به دليل عوارض جانبي و صرف هزينه كمتر بيشتر تمايل به استفاده از فرآورده‌هاي طبيعي در درمان بيماري‌ها دارد به همين علت است كه در دامن طبيعت به دنبال جست‌وجوي گياهان دارويي مي‌رود و به طب سنتي روي مي‌آورد. نه تنها در ايران بلكه در ساير كشورها نيز افراد از ديرباز به سوي تحقيق روي گياهان دارويي مي‌روند تا از طريق آن بتوانند به نتايج دلخواه برسند.
فارس:گياهان دارويي كه مصرف آنها متداول‌تر است، كدامند؟
آزادمهر: بسياري از اين گياهان پس از گذراندن مراحل كارخانه‌اي به صورت پماد و شربت با تجويز پزشك متخصص در اختيار افراد گذاشته مي‌شود و در سبد دارويي افراد خانواده مورد استفاده قرار مي‌گيرند. تحقيقات اخير نشان مي‌دهد برخي گياهان دارويي خواص ضدالتهابي دارند و برخي ديگر سبب تقويت سيستم ايمني بدن در برابر بيماري مي‌شوند. به‌طوري كه امروز گياهان دارويي مانند پماد كالان دولا كه براي درمان التهاب است يا داروي تزريقي اكرنياسين كه عامل محرك سيستم دفاعي بدن است و داروهاي ديگر كه با تحقيق محققان روبه افزايش است كاربرد فراوان دارد.
فارس: تحقيق شما در زمينه‌اي است؟
*آزادمهر: از آنجايي كه سيستم ايمني بدن نقش بسيار مهمي در دفاع از بدن در برابر انواع ميكروب‌ها و ويروس‌ها ايفا و كمك زيادي به از بين بردن تومورهاي سرطاني مي‌كند، از اين رو شناسايي تركيباتي از گياهان دارويي كه سبب تقويت و تحريك پاسخ ايمني بدن و مهار سرطان مي‌شود از اهميت بالايي برخوردار است. اقليم جغرافيايي كشور ما داراي تنوع آب‌وهوايي و سرشار از داروهاي متنوع گياهي است و شناسايي اثرات ضدسرطاني اين گياهان دارويي بااهميت و سودمند است. از اين رو به كمك كارشناسان گياه‌شناسي و متخصصان داروسازي چند گياه دارويي استان فارس و منطقه دنا را كه به‌طور سنتي در ميان مردمان اين منطقه مصارف دارويي داشتند شناسايي و انتخاب كرديم. پس از تهيه عصاره گياهان دارويي تأثير آنها را روي سلول‌هاي ايمني بدن و انواع سلول‌هاي سرطاني انسان شامل سرطان خون، مثانه، ريه و تخمدان مورد بررسي قرار داديم و در اين طرح پژوهشي مشخص شد برخي گياهان دارويي باعث تحريك و تقويت پاسخ‌هاي ايمني بدن مي‌شوند. پس از انجام تحقيقات و تكميل اين پروژه نتايج تحقيق به صورت مقاله ISI در مجلات خارجي چاپ شد و اميدواريم در آينده، موفق به شناسايي ماده مؤثره اين گياه دارويي در نمونه‌هاي آزمايشگاهي حيوانات مبتلا به تومورهاي سرطاني شويم و به صورت تخصصي انجام شود.
فارس: مدت زمان و هزينه انجام اين پروژه به چه ميزان بود؟
آزادمهر: اين تحقيق به مدت 3 سال به طول انجاميد و بيش از 6ميليون تومان هزينه صرف اين مطالعه شد.
فارس: اين تحقيق را به تنهايي انجام داديد؟
آزادمهر: كار را به تنهايي انجام دادم اما از استادم در بيشتر موارد مشورت مي‌گرفتم.
فارس: آيا در طي انجام تحقيقات خود نااميد مي‌شديد؟
آزادمهر: نااميد نمي‌شدم اما در مواردي كه به بن‌بست مي‌رسيدم به اهدافم فكر مي‌كردم و همين مسئله به من انرژي مضاعف مي‌داد و كار را دوباره ادامه مي‌دادم.
فارس: موفقيت‌هاي ديگري هم داشته‌ايد؟
آزادمهر: چاپ 9 مقاله بين‌المللي ISI، سخنراني 20خلاصه مقاله در كنفرانس‌هاي داخلي و خارجي و انجام سه طرح تحقيقاتي كه منجر به شناسايي چند گياه دارويي با خواص ضدسرطاني شد. در سال 87 به‌عنوان پژوهشگر برتر كشور انتخاب و در هفتمين جشنواره دانشجويان ممتاز، مبتكر و نوآور معرفي شدم. اكثر موارد در مورد خواص گياهان ضد سرطاني و ايمونومدولاتوري گياهان دارويي تحقيق مي‌كنم.
فارس: زماني كه پروژه‌تان به نتيجه رسيد به ياد داريد؟
آزادمهر: به نتيجه رسيدن در اين نوع پروژه‌ها متوالي است قسمتي از آزمايش را ضبط كرديم و وقتي آن را به سلول‌هاي توموري اضافه كردم بيش از 70 تا 80 درصد تخريب شدند و جالب بود؛ آن لحظه يكي از به ياد ماندني‌ترين خاطرات زندگي‌ام بود.
فارس: گياه عروس سنگ دريايي چه ويژگي‌هايي دارد؟
آزادمهر: عروس سنگ دريايي گياهي بالشتكي شكل و سبزرنگ است. برگ‌هاي اين گياه داراي كناره‌هايي صاف و دانه‌دار است. جام گل، زرد رنگ است. اين‌گونه گياهي بومي ايران با نام علمي آن Dionysia termeana است اما لازم است بگويم به غير از اين گياه چهار گياه ديگر نيز نقش مؤثري در اين تحقيق داشتند.
فارس: آيا مصرف گياهان دارويي عوارضي را دارد؟
آزادمهر: گياهان دارويي هم مي‌توانند عوارض داشته باشند اما عوارض آنها از داروهاي شيميايي كمتر است و بايد تحقيقات بيشتري روي آنها انجام شود. گياهان دارويي نيز حتماً بايد زيرنظر متخصص مصرف شوند و مصرف خودسرانه گياهان دارويي عوارض غيرقابل جبراني را به دنبال خواهد داشت.
فارس: كدام منطقه ايران گياهان دارويي متنوع‌تري دارد؟
آزادمهر: در تمام مناطق، گياهان دارويي وجود دارد اما بعضي مكان‌ها به دليل شرايط آب و هوايي تنوع بيشتري دارند مانند كردستان، فارس، چهارمحال و بختياري. در جاهاي خشك هم گونه‌هايي با خواص متنوع وجود دارد.
Posts
0 نظرهای شما:
Post a Comment